Uit het rapport van het CPB blijkt de maatschappelijke schade door luchtvervuiling (zoals fijnstof), voor een groot deel gezondheidsschade, hoger is dan de kosten voor de industrie om deze terug te dringen. De omgerekende schade die de industrie in 2015 heeft berokkend komt neer op zo’n anderhalf miljard euro.
Een belasting maakt het invoeren van bestaande technologieën, zoals filters, voordelig en dus aantrekkelijker voor bedrijven. Een filter is dan goedkoper dan de taks die wordt geheven op de vervuiling.
Bovendien schrijft het CPB dat een belasting op luchtvervuiling effectiever kan zijn dan zogenoemde Co2-reductiemaatregelen, omdat het laatste niet alle vermijdbare emissies van luchtvervuilende stoffen wegneemt. Onderzoeker Esther Mot: ‘We hebben een verschil gemaakt tussen broeikasgassen, zoals Co2, en luchtvervuilende stoffen, zoals fijnstof. Op het gebied van luchtvervuiling is er wel regelgeving, maar die is weinig ambitieus. Om deze reden kan beprijzen erg effectief zijn.’
Andere sectoren
In het onderzoek wordt beschreven dat het ideaal zou zijn als ook in andere grote andere vervuilende sectoren, zoals landbouw en verkeer, een prijs aan luchtverontreiniging hangt. Mot: ‘Daar kunnen we nu moeilijk meer over zeggen. De andere sectoren zitten heel anders in elkaar, bijvoorbeeld op het gebied van regelgeving en belastingheffing. De industrie wordt helemaal niet belast voor luchtvervuiling, terwijl het wegverkeer al te maken heeft met bijvoorbeeld accijnzen en andere vormen van beprijzen. Het gaat dan niet alleen om uitstoot natuurlijk, maar het geeft wel aan dat het lastig is om een vergelijking maken. Het zou daarom ook nuttig zijn om ook de andere sectoren verder uit te zoeken.’
Als ons land het enige land is dat industriële luchtvervuiling gaat belasten, dan kan dit leiden tot een afnemende vraag naar Nederlandse producten, schrijft het CPB. Dit komt doordat de productiekosten zullen stijgen. Nederland is volgens het onderzoek wel in staat om zelfstandig en op korte termijn te beslissen over een dergelijke belasting. De benodigde gegevens, over de emissies van NOx (stikstofoxiden), SO2 (zwaveldioxide) en fijnstof uit de Emissieregistratie, zijn beschikbaar.