Besturen met data: 5 vragen aan Martijn Vroom, burgemeester Krimpen aan den IJssel

Vroom laat weten op zoek te zijn geweest naar een manier om kennis en informatie uit te wisselen met een vergelijkbare gemeente, met als doel leren van elkaar. Via een IT-ondernemer uit Krimpen aan den IJssel kwam hij in aanraking met het UCS-programma, waar ze op basis van digitale data een vergelijkingsmodel maken voor steden en gemeenten, bedoeld om elkaar te helpen beter te worden in het behalen van de Sustainable Development Goals (SDG’s).

Hoe worden data nu in Krimpen gebruikt?

‘Tot voor kort wisten we in Krimpen nog niet hoe om te gaan met data. Voor een project binnen de gemeente werden ruim tweehonderd indicatoren bedacht waar data voor verzameld moesten worden. Later bleek dat we 30 procent van deze data eigenlijk al bezaten, maar hier niet op de juiste manier mee omgingen. Een simpel voorbeeld is het antwoord op de vraag: Hoeveel kinderen gaan er in Krimpen naar school? Het antwoord dat wij gaven was ‘bijna allemaal’. Dat was fout, het had een getal moeten zijn. We hebben de data, maar konden die niet optimaal gebruiken. Kortom, de aanpak moest anders.'

Wat levert het Krimpen op?

‘Voor ons ligt het primaire doel bij het vinden van oplossingen voor bepaalde knelpunten die misschien al zijn gevonden, maar nog niet voor Krimpen bedacht zijn. Het draait daarbij hoofdzakelijk om het opbouwen van een netwerk, het verkrijgen van inzichten en een overzichtelijke benchmark creëren. De meeste ideeën en strategieën zijn ergens in Nederland of in de wereld al weleens geprobeerd of worden nu uitgevoerd. Hier moeten we gebruik van maken en lessen uit trekken. Het is zonde om deze kennis te laten lopen. Ik ben blij dat Krimpen als eerste Nederlandse gemeente aan boord is en hoop dat anderen spoedig zullen volgen.’

Wat betekent deelname aan het USC voor Krimpen?

‘Alle overheden zullen uiteindelijk binnen één generatie aan de SDG’s moeten voldoen. Dat vind ik niet alleen, we hebben over de hele wereld deze doelstellingen gezet, met elkaar. Elke Nederlandse gemeente is verantwoordelijk voor de SDG’s. Door deel te nemen aan USC en bijbehorende onderzoeken kom je als gemeente achter dingen die we nu nog niet zien. Deelname brengt bepaalde inzichten met zich mee. Voor Krimpen betekent het dat we nu echt een rol kunnen krijgen in het behalen van de SDG’s en vooral ook andere gemeenten daarbij helpen. SDG’s bedekken het hele leven, een nationale overheid kan deze rol niet in haar eentje vervullen. Neem bijvoorbeeld de armoedebestrijding, het eerste SDG. Decentralisatie is absoluut nodig om dit doel te behalen, daarin is de gemeente de belangrijkste partij. Ik ben voorstander van proberen: laat alle vrachtschepen maar even aanleggen, je weet van tevoren nooit welke waardevol zijn en welke niet. We moeten niet bang zijn voor het onbekende, door de juiste aanpak kunnen we met smart-toepassingen een heleboel bereiken.’

Wat wilt u er mee bereiken?

‘Uiteindelijk zullen de ontwikkelingen binnen smart city leiden tot een nieuwe bestuursstijl. We moeten alle SDG’s nemen en daar onderbrengen hoe wij er als gemeente voor staan. Bestuur moet gedeeltelijk gaan berusten op analyses van je dorp, stad of gemeente in combinatie met een wereldwijd netwerk. Dat is het netwerk wat nu opgezet wordt aan de hand van het vergelijkingsmodel van de USC.'

Welke rol kan Krimpen hierin spelen?

‘Een mooi voorbeeld vanuit Krimpen onderstreept het belang van het netwerk: 10 jaar lang is discussie gevoerd met de rest van de poldergemeenten of deze gemeenten al dan niet moesten fuseren. Uiteindelijk is Krimpen de enige die zelfstandig is gebleven. Nu willen wij als kleine, zelfstandige gemeente graag uitstralen dat je niet alleen bent en het ook niet alleen hoeft te doen. Het meeste wat we doen, doen we samen met anderen. Juist om die reden kunnen we zelfstandig blijven. Een netwerksamenleving maakt dit mogelijk. Het belangrijkste van het hele verhaal is dat er een vergelijkende dataset komt die dorpen, steden of gemeenten inzicht kan bieden in hoe zij op efficiënte wijze de SDG’s kunnen nastreven en behalen. Ik hoop dat Krimpen als een soort trekker kan fungeren voor andere gemeenten. Iedereen kan van elkaar leren, maar als niemand meedoet, gebeurt er ook niets.’