De Stadsregio Parkstad Limburg lobbyt al meer dan tien jaar voor een betere verbinding tussen de regio’s de Randstad, Parkstad Limburg en het Duitse achterland, middels een directe intercity tussen Amsterdam, Heerlen en Aken. Eerder behaalde de lobby, waar inmiddels ook de burgemeesters van Amsterdam, Utrecht, Eindhoven en Aken zich bij hebben aangesloten, een eerste succes met realisatie van de zogenaamde Drielandentrein. Sinds 2019 rijdt er over deze verbinding een trein tussen Heerlen, Maastricht en Aken. In 2020 wordt aan deze route de Belgische stad Luik toegevoegd.
Maar de ambities reiken verder. Een directe en snelle verbinding tussen de Randstad, Parkstad Limburg en het Duitse achterland zou deze regio’s en hun steden flink sterken, aldus de lobby. Burgemeester Roemer, in een begeleidend persbericht bij zijn bezoek aan de Tweede Kamer: ‘Het is de hoogste tijd om die intercity te laten rijden. Het toevoegen van een nieuwe stop Aken aan de intercityverbinding van Amsterdam naar Heerlen, maakt een groot verschil. Het opent voor Nederland niet alleen een deur naar Aken, maar ook de poort naar Duitsland en Europa. Het is belangrijk voor de economische ontwikkeling van Limburg. Het geeft miljoenen mensen nieuwe kansen. Om te handelen. Om te werken. Om makkelijker en meer kennis uit te wisselen. En natuurlijk ook om te winkelen en duurzaam op vakantie te gaan.’
Roemer, de Limburgse gedeputeerde Brugman en de Duitse vertegenwoordigers roepen de Tweede Kamer en de NS dan ook op om snel de knoop door te hakken. Roemer: ‘Ik vraag de Tweede Kamer om de minister nu echt de opdracht te geven de laatste stap te zetten. En dit keer niet vrijblijvend als een inspanningsverplichting, maar met een stevige realisatieverplichting. De seinen moeten nu écht op groen.’
NS: ‘zaken zijn gecompliceerder’
Volgens de NS liggen de zaken echter gecompliceerder. ‘Een intercityverbinding tussen Amsterdam, Heerlen en Aken oefent druk uit op het bestaande spoor en bestaande verbindingen. Daardoor zouden binnenlandse reizigers hinder ondervinden van een dergelijke nieuwe internationale verbinding. Uit ons onderzoek blijkt dat profijt voor één internationale reiziger juist nadelig zou zijn voor vijftig binnenlandse reizigers,’ laat een woordvoerder weten.
Bovendien heeft het spoorwegbedrijf naar eigen zeggen al maatregelen genomen om de huidige verbinding zo snel en gemakkelijk mogelijk te maken. ‘We hebben de overstap tussen de huidige verbinding tussen Amsterdam en Heerlen en de Drielandentrein zo goed mogelijk gemaakt, met korte overstaptijden en dicht bij elkaar liggende perrons. Daardoor kun je nu al in drie uur van Amsterdam naar Aken reizen. Gezien de nadelige effecten van een directe internationale verbinding op binnenlandse reizigers, is zo’n snelle overstap wat ons betreft de meest voordelige win-winsituatie.’
Wel geeft de NS aan open voor grensoverschrijdende verbindingen te staan, mits benodigde investeringen door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat worden gedaan: ‘De NS is zeker genegen om de grensoverschrijdende verbindingen te versnellen en te verbeteren, maar dat betekent dat er investeringen nodig zijn. Wij willen deze trein graag rijden, maar hebben dan wel ruimte nodig op het spoor om een grote groep binnenlandse reizigers niet te hinderen,' aldus de woordvoerder.
Charles Claessens, voorzitter commissie mobiliteit Stadsregio Parkstad Limburg en wethouder in Heerlen, zegt bekend te zijn met de bezwaren van de NS. 'Dat wordt steeds weer van stal gehaald,' zegt hij. 'Als wij dan vragen waarop hun bevindingen en cijfers gebaseerd zijn, is er het antwoord dat dat uit eigen onderzoek komt. En dat dit onderzoek niet in te zien is omdat het om ‘geheime bedrijfsgegevens’ zou gaan.' Volgens Claessens redeneert de NS bovendien omgekeerd: 'Wij stellen tegenover de bewering van de NS dat het juist andersom is. Dat het profijt dat vijftig internationale reizigers hebben, slechts een klein nadelig effect voor één binnenlandse reiziger geeft.'
Grensbarrières slechten
Onderzoek door de Atlas van Gemeenten 2019 onderschrijft de beweringen van Roemer en consorten. Uit analyse van de blijkt dat de regio Parkstad Limburg flink zou stijgen in de woonaantrekkelijkheidsindex indien grensbarrières worden weggedacht. Marten Middeldorp, onderzoeker bij Atlas voor Gemeenten, zei hier eerder over tegen Stadszaken: ‘We hebben gekeken naar wat er zou gebeuren als je grensbarrières slecht. Het blijkt dat de baankansen en de baanbereikbaarheid in randregio’s dan flink toenemen.’