Stedelijke ontwikkeling en evenementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De combinatie van een media- en beeldcultuur en een toenemend concurrentieveld tussen steden maakt de wens om een toonaangevend evenement te hebben steeds sterker. Steden voeren openlijk strijd om het binnenhalen van de beste events, en een afwijzing van een bid kan carriërs breken. Econoom Erik Braun, verbonden aan de Erasmus Universiteit en een autoriteit op het gebied van place marketing, heeft wel een verklaring waarom evenementen zo populair zijn. ‘Het is een bij uitstek een voorbeeld van word of mouth: Iemand anders vertelt dat jij leuk bent. Word of mouth is een van de sterkste vormen van marketing die er zijn. Online gaat word of mouth bovendien heel erg snel.’
Maar hij is ook nuchter. ‘Het economische effect van Eurovisie Rotterdam zal niet zodanig zijn dat het de hele investering rechtvaardigt’. Toch is Braun als Rotterdammer trots dat het evenement in zijn stad plaatsvindt. De vraag is hoe Rotterdam er maximaal van profiteert.
Erik Braun (Erasmus Universiteit): ‘Gebruik het feit dat het festival plaatsvindt in de tweede stad’
‘Een stad is een merk. De vermelding van Rotterdam in de Lonely Planet Rough Guide en de New York Times is allemaal een gevolg van een bewuste marketingstrategie om de stad internationaal in de kijker te zetten', zegt Braun. 'De wens om Eurovisie naar Rotterdam te halen past naadloos in dit beleid. Maar het songfestival kent anders dan een WK of een Olympische spelen niet zo’n lange aanlooptijd en het doorsijpelend effect op de lange termijn is waarschijnlijk ook niet heel erg sterk, behalve dat het festival kan bijdragen aan het internationale imago van Rotterdam. Tegelijkertijd is de zichtbaarheid van de stad tijdens het songfestival minder dan bijvoorbeeld tijdens de marathon. Ik zou proberen om in aanloop van het event en tijdens het event zoveel mogelijk over Rotterdam zelf te vertellen en net als het songfestival zelf, dit zoveel mogelijk te spelen via de band. Niet alleen de gemeente maar vooral inwoners, (internationale) bezoekers, journalisten, experts en zoveel mogelijk anderen moeten vertellen hoe aantrekkelijk Rotterdam is, bijvoorbeeld in combinatie met het organiseren van spin-offs vooraf, tijdens of direct na het songfestival. Het is een korte, harde klap die je moet maken. Het is ook best bijzonder dat het festival in de tweede stad van Nederland plaatsvindt en niet in de hoofdstad, zoals bij het songfestival gebruikelijk is. Dat element kun je gebruiken. Rotterdam is nieuw.’
René Buck (BCI Global): ‘Geef artiesten een rol bij relatiemarketing van bedrijven uit het herkomstland’
‘Het structurele economische effect van zo’n evenement als een songfestival is beperkt. Vaak speelt hier wishful thinking een rol’, zegt René Buck, die sinds 1985 met zijn bureau Buck Consultants International bedrijven naar een juiste locatie begeleidt. Als iemand op de hoogte is van vraagtrends, dan is het Buck wel. Dit voorjaar nam business magazine Forbes zijn bureau Buck Consultants International – internationaal beter bekend als BCI Global – op in de prestigieuze ‘Forbes 2019’ – een lijst van beste adviesbureaus in Amerika. ‘Wie weet nog waar drie jaar geleden het songfestival plaatsvond of twee jaar geleden de start van de Tour de France?’
Nijmegenaar Buck vervolgt: ‘Maar als je er iets mee wilt dan zou ik kijken of de reeds in Zuid-Holland gevestigde buitenlandse bedrijven betrokken kunnen worden bij artiesten uit hun herkomstland. Een vorm van relatiemarketing die laat zien dat je als regio blij bent met de bedrijven die er al zitten uit andere Europese landen. Op die manier heb je een handvat om weer in gesprek te zijn met een aantal bedrijven. Maar laat duidelijk zijn, we gaan niet in 2021 en 2022 een acceleratie van buitenlandse bedrijven in de Rotterdamse regio zien, alleen omdat in mei volgend jaar een Eurovisie Songfestival in Rotterdam wordt gehouden’.
Rinske Brand (BRAND The Urban Agency): ‘Organiseer zoveel mogelijk fringe-activiteiten, ook in Rotterdam-Zuid
Rinske Brand, net als Erik Braun Rotterdammer, zegt het jammer te vinden dat het vaak alleen over economische spin-off lijkt te gaan. ‘Ik vind het interessanter om te kijken naar wat het betekent voor de reputatie van de stad en vooral: voor de bewoners. Bij de vele kunstmanifestaties die wij hebben mogen begeleiden door de jaren heen, zie je ook op die vlakken winst, al is deze opbrengst minder makkelijk direct te herleiden dan financieel gewin. De komst van het festival is direct omarmd door de Rotterdamse homogemeenschap. Zo levert het festival een bijdrage aan de emancipatie van een bepaalde groep in de stad. Maar Eurovisie Rotterdam staat wat mij betreft voor veel meer. Het kan bijdragen aan de verder groei van het zelfbewustzijn van Rotterdam. Rotterdam was ooit de tweede stad van Nederland, daarna werd het Manhattan aan de Maas, daarna Berlijn aan de Maas en nu mogen we onszelf zijn.’
‘Eurovisie kan net als andere culturele events een katalysator zijn van nieuwe samenwerkingsverbanden. Denk aan de erfenis van Rotterdam Europese Culturele Hoofstad in 2001. Die was niet zozeer economisch van aard, maar het heeft veel culturele samenwerkingsverbanden gesmeed die tot op de dag van vandaag voortbestaan. Een festival als Motel Mozaïque is zo'n erfenis uit dat culturele jaar. Het droeg blij aan de coming of age van Rotterdam als culturele stad. Ik kan mij voorstellen dat Eurovisie bijdraagt aan de coming of age van Rotterdam als open stad waar iedereen gelijkwaardig is. De vernieuwing van een stad moet continu doorgaan. Anders bloedt een stad dood.’
‘Waar ik voor zou pleiten is om naast Eurovisie zoveel mogelijk fringe-activiteiten te organiseren, net zoals tijdens North Sea Jazz gebeurt met ‘Jazz around town’ of tijdens het IFFR (International Filmfestival Rotterdam) met allemaal side events. Zo genereer je momentum voor heel de stad. En kijk ook wat er specifiek voor Rotterdam-Zuid uit te halen is, waar Ahoy onderdeel van uitmaakt. Rotterdam-Zuid is een plek waar alle culturen samenkomen. Het Eurovisie Songfestival is dat ook. Een prachtige inhoudelijke parallel'.