OVO bekeek hoeveel woningen en kantoren er op gevaarlijke locaties staan. Met gevaarlijk bedoelen we locaties dicht bij een bedrijf met gevaarlijke stoffen of een transportroute met gevaarlijke stoffen. Daarbij is de grens op 100 meter vanaf die locaties gesteld, waarbij panden die binnen 50 meter staan zwaarder meetellen. Er is naar verschillende bronnen gekeken: hoofdtransportleidingen voor aardgas, lpg-tankstations en andere milieugevaarlijke bedrijven (in vaktermen: de Bevi-bedrijven) en (chemische) bedrijven met kans op zware ongevallen (in vaktermen: de Brzo-bedrijven). Daarnaast is gelet op wegen, spoorwegen en vaarwegen met transport van gevaarlijke stoffen.

Geen gevaarlijke bronnen

In vrijwel alle gemeenten zijn een of meer woningen of kantoren gelegen in de buurt van gevaarlijke bronnen. Alleen Montfoort, Rozendaal, Schiermonnikoog, Terschelling en Vlieland hebben er geen. Niet verrassend komen dergelijke locaties juist wel in de grootste steden voor. De top 5 van gemeenten met de het grootste aantal verblijfsobjecten bij gevaarlijke locaties bestaat uit respectievelijk Amsterdam, Rotterdam, Groningen, Tilburg en Den Haag. De hele lijst is te bekijken op https://ontwerpveiligeomgeving.nl/top-100/.

Vught koploper

Kijk je bij het bepalen van de lijst ook naar de grootte van de gemeente, dan scoren kleine gemeenten ongunstig. Vught telt ruim 26000 inwoners en heeft ruim 3500 verblijfsobjecten binnen 100 meter van een risicovolle locatie. Grote gemeenten scoren aanzienlijk gunstiger, zo vind je Amsterdam terug op plaats 88 (ruim 860.000 inwoners en 31.813 verblijfsobjecten binnen 100 meter van een risicovolle locatie). Rotterdam staat op 156, Groningen op 44, Tilburg op 63 en Den Haag op 186.

Opvallende conclusies

De analyse levert een aantal opvallende conclusies op:

  • In bijna zeventig procent van de gevallen wordt het gevaar gevormd door een aardgasleiding;
  • Bij het beoordelen van het gevaar is er in de praktijk veel aandacht voor (chemische) bedrijven. Toch zijn die in slechts vier procent van de gevallen de bron van de risico’s;
  • De gemeente Groningen scoort relatief hoog. Dat komt met name door het relatief grote aantal woningen binnen 50 meter van het spoor. In een grote stad als Eindhoven wonen veel minder mensen dicht bij het spoor, daarom staat deze gemeente op plek 27;
  • Hoewel in Rotterdam veel chemische industrie is gevestigd, scoort de stad beter dan Amsterdam. De industrie is daar namelijk geconcentreerd buiten woongebieden.

Ontwerp Veilige Omgeving (OVO) is een landelijk programma, ondersteund vanuit verschillende overheden. OVO startte in 2013. Het stimuleert de vroegtijdige aandacht voor omgevingsveiligheid bij de ontwikkeling van ruimtelijke plannen. Dat doen we door de samenwerking tussen ruimtelijke ontwikkelaars (RO’ers) en (externe) veiligheidsdeskundigen (EV’ers) te versterken.

Op 27 en 28 november 2019 organiseert OVO een ervaringsreis voor bestuurders naar Utrecht waarvoor nog beperkt plaatsen beschikbaar zijn. Hierbij staat de Omgevingswet in relatie tot omgevingsveiligheid centraal. Thema’s als energietransitie en ongevallen gevaarlijke stoffen komen aan bod. We delen ervaringen over de sturing op veiligheidsvraagstukken en tot slot gaan we samen aan de slag met het veilig ontwerpen van een gebied. Aanmelden voor deze ervaringsreis kan via www.ontwerpveiligeomgeving.nl