Extreme temperaturen zorgen voor onaangename hitte in het stedelijk gebied. Met name de grote groep thuiswonende eenzame 75-plussers is kwetsbaar voor de gevolgen hiervan. Tijd om de strijd tegen hittestress serieus op te pakken, luidt de oproep van het Klimaatverbond. "Die maatregelen hoeven echt niet veel te kosten", zegt Madeleen Helmer, projectleider klimaatadaptatie bij de organisate.
Handreiking
In februari van dit jaar publiceerden een aantal GGD-specialisten in opdracht van de Nationale Klimaatadaptatie Strategie (NAS) de handreiking lokaal hitteplan. Klimaatverbond Nederland constateert echter dat nog maar een paar gemeenten met deze handreiking aan de slag zijn gegaan.
Vergeleken met veel klimaatadaptatiemaatregelen is het lokale hitteplan goedkoop. Helmer: ‘Het gaat niet om dure fysieke maatregelen, maar vooral om de organisatie van het netwerk van lokale maatschappelijke organisaties. Zij moeten gezamenlijk een rol pakken in het verminderen van de hittestress bij kwetsbare bewoners. Denk aan maatregelen als gekoelde supermarkten die wat extra stoelen bij de koffietafel zetten; huisartsen die de medicatie van kwetsbare mensen checken of het mobiliseren van de vele lokale organisaties die zijn betrokken bij eenzaamheidsbestrijding.’
Gemeenten aan zet
‘We horen van verschillende GGD’s dat ze eigenlijk geen uren hebben om het lokaal hitteplan te organiseren. Gemeenten gaan daarover en zijn nu aan zet. Het zou vernieuwend zijn als het realiseren van een lokaal hitteplan uit de klimaatadaptatiebudgetten van de gemeenten betaald wordt’, zegt Helmer.
Een lokaal hitteplan is een belangrijke aanvulling op het nationale hitteplan, stelde Maarten van Aalst, directeur van het Rode Kruis Klimaatcentrum vorige week. ‘“Het nationaal hitteplan is vooral een waarschuwingssysteem. Dat is heel goed, maar waar het vervolgens moet gebeuren is in de wijken, straten en huizen. Die praktische uitvoering, daarin heeft de gemeente een grote rol.’
Hitte-eilanden
‘Zo kan de gemeente kijken naar zogeheten hitte-eilanden in de stad. Dat zijn plekken waar de temperaturen hoger zijn dan in de omgeving, bijvoorbeeld doordat er veel asfalt en beton ligt en weinig bomen zijn.’
‘In een lokaal hitteplan spreken de gemeente en andere lokale partijen af wie wat doet bij perioden van hitte. De focus ligt daarbij op kwetsbare mensen zoals ouderen en chronisch zieken. Zo weten verzorgers, zorginstellingen en maatschappelijke organisaties beter wat hun verantwoordelijkheden zijn en hoe ze gezondheidsproblemen kunnen voorkomen.’
