Een gezamenlijk online platform waarin lokale retailers verenigd zijn, kan het functioneren van een winkelgebied stimuleren. Dat is het uitgangspunt van het retailinnovatielab ‘Smart Distributie & Buy Local’, een initiatief van de Retailagenda. Tessa Vosjan, projectmanager Kenniscreatie & Innovatie bij de Retailagenda: ‘We onderzoeken hoe je de positie van lokale ondernemers, veelal midden- en kleinbedrijven (MKB), kan versterken met het bieden van extra services als een gedeeld online kanaal. Met betere online zichtbaarheid en verkoop bind je lokale consumenten aan je fysieke winkel.’
Volgens Vosjan voorziet een lokaal online platform in de behoeftes van consumenten. ‘Consumenten zijn druk, hebben volle agenda’s. Mensen werken de hele dag en hebben dan niet de tijd om naar een lokale slager, groenteboer of kledingboetiek te gaan, terwijl ze dat misschien wel willen,’ zegt ze. ‘Met een lokaal online platform kunnen deze mensen alsnog gebruikmaken van de diensten van deze ondernemers.’ Ook winkeliers zijn druk, zegt Vosjan. ‘Ondernemers hebben hun handen vol aan de dagelijkse praktijk van hun fysieke winkel. Een eigen webshop draaiende houden is dan te veel gevraagd. Door het platform als collectief op te zetten, samen met de gemeente, worden de winkeliers ontzorgd.’
Bovendien vergroot het lokale online platform het inzicht in de herkomst van een product. ‘Online platforms als Bol.com en Zalando halen veel van de producten die zij aanbieden al van lokale ondernemers,’ zegt Vosjan. ‘De consument ziet dat echter niet. Door via het lokale platform direct bij de lokale winkelier te bestellen, is deze winkelier niet langer onzichtbaar.’
Lokale identiteit
Na de zomer gaan in vijf Nederlandse gemeenten – Groningen, Pijnacker-Nootdorp, Purmerend, Spijkenisse en Hilversum – de eerste platforms live. ‘De exacte vorm van deze platforms is sterk afhankelijk van het karakter van de betreffende winkelgebieden,’ zegt Vosjan. ‘Met het platform moet je de identiteit van het winkelgebied uitstralen. Afhankelijk van de functie van het winkelgebied pas je het platform aan. Je presenteert dus meer dan enkel een product en zo onderscheid je je van grote online aanbieders als Amazon, Zalando en Bol.’ In Hilversum zet het platform bijvoorbeeld in op lokale voedselspeciaalzaken, die in de Gijsbrecht van Amstelstraat sterk vertegenwoordigd zijn. In Purmerend geniet duurzaamheid extra aandacht en wordt ingezet op een totaalbeleving van de binnenstad, onder de noemer Shopping360°
Slimme distributie
Gekoppeld aan de gezamenlijke online aanwezigheid is een gedeeld lokaal distributienetwerk. Vosjan: ‘Nu wemelt het in winkelgebieden van af- en aanrijdende bestelbusjes. Door distributie als collectief te organiseren, voorkomen we dat de straten volraken met vervuilende en de weg blokkerende busjes.’ Dit uit zich in de deelnemende gemeenten op verschillende wijzen. Zo wordt in Spijkenisse ingezet op fietskoeriers. In Pijnacker stelt de lokale Plus-supermarkt zijn distributienetwerk open voor derden, zoals de lokale boekhandel, speelgoedwinkel, slijterij en tabaksspeciaalzaak. In Purmerend wordt gewerkt aan een bezorgservice met elektrisch aangedreven wagens. Aansluitend op het 360°-concept, moeten de wagens in 3.600 seconden bezorgen. ‘Die wagens kunnen de op de lange termijn zelfs zelfrijdend worden, dus echt helemaal smart,’ zegt Vosjan.
Breed gedragen
De wens om deel te nemen aan het lab komt uit uiteenlopende hoeken. In Pijnacker Nootdorp en Groningen komt het initiatief vanuit de gemeente, lokale ondernemers en het centrummanagement. In Hilversum trekt een enthousiaste consument de kar. In Purmerend zag een ICT’er heil in een koppeling tussen het winkelgebied en online. In Spijkenisse nam een lokale distributeur het initiatief voor slimmere distributie. ‘We merken dus dat hier vanuit allerlei hoeken vraag naar is,’ zegt Vosjan. ‘Het wordt breed gedragen.’