Tekst door Barbara Tetteroo. Beeld door Richard van Hoek. Dit artikel verscheen eerder in Groen, het vakblad voor professionals in de groensector. Meer weten of abonnee worden? Klik dan hier.
Rotaryclub Papendrecht is al 25 jaar actief in Papendrecht. De club organiseert regelmatig activiteiten om geld in te zamelen om de lokale wereld weer een beetje mooier te maken. Door een toevallig gesprek met een schooldirecteur heeft de Rotaryclub dit jaar gekozen voor het vergroenen van alle schoolpleinen in Papendrecht onder het motto “Groen voor Steen”. Waarom? ‘Kinderen gaan er meer van bewegen en door meer te bewegen gaan de leerprestaties omhoog, ze ervaren meer uitdaging en het is ook nog eens goed voor ons klimaat en het verbeteren van de biodiversiteit. En dit zijn nog maar een paar van de voordelen’, aldus Martijn Onnink, voorzitter van de Rotaryclub Papendrecht. Om geld in te zamelen heeft de Rotary afgelopen december de Santa Run georganiseerd en op 23 maart in Landvast Alblasserdam nog een muziekevenement. Dit alles werd breed bekendgemaakt op lokale tv en media en uiteraard ook via de scholen. En met groot succes: met de verkoop van de toegangskaarten is zo’n 10.000 euro opgehaald.
Acht scholen
De Rotary heeft de tien basisscholen in Papendrecht benaderd met de vraag of ze interesse hebben in een groen schoolplein. Uiteindelijk hebben acht basisscholen positief gereageerd. De gemeente heeft scholen uitleg gegeven over het belang van meer groen. Het is echter aan de school zelf om te bepalen hoe de groene schoolpleinen eruit gaan zien. Dit doen de scholen allemaal passend binnen hun onderwijsvisie en in nauw overleg met hun docenten, ouders en natuurlijk de leerlingen zelf. De ene school haalt nog extra expertise bij bijvoorbeeld de lokale IVN-afdeling of lokale hovenier en een andere school zoekt juist de samenwerking met een vmbo-school voor groen onderwijs in Dordrecht. Indien nodig kan de stadsecoloog de scholen ook nog van advies voorzien.
De ambities van de school zelf zijn medebepalend voor een aanvullende subsidieaanvraag. De scholen kunnen hiervoor gebruikmaken van de regeling Klimaatactief van Waterschap Rivierenland (35 procent van het te investeren bedrag) alsmede het themafonds Groenblauwe schoolpleinen van provincie Zuid-Holland in samenwerking met het Prins Bernhard Cultuurfonds (50 procent van het te investeren bedrag). Iedere school betaalt dan feitelijk nog 15 procent van het te investeren bedrag, maar dit bedrag is dus door de Rotary reeds ingezameld. Gemeente Papendrecht ondersteunt de scholen bij de aanvraag van de subsidie bij het Waterschap, waarbij per schoolplein een foto van de huidige situatie, ontwerp nieuwe situatie en offertes moeten worden ingediend. Na toekenning van de subsidie moeten de maatregelen binnen één jaar worden uitgevoerd.
Wethouder Arno Janssen (link) en Martijn Onnink (voorzittter Rotary Club Papendrecht) zetten samen met leerlingen van SBO De Kameleon zelfgekweekte groenten in de moestuin
Meerdere doelen
Een van de deelnemende scholen is SBO De Kameleon, een school voor kinderen met leer-, sociaal-emotionele en/of ontwikkelingsproblematiek. De school besteedt al langer veel aandacht aan de leefomgeving. Zo heeft de school tijdelijk een eigen tuincentrum ingericht waar leerlingen plantjes konden kopen. De plantjes mochten zij vervolgens zelf planten op het schoolplein. Daarmee wil de school meerdere doelen bereiken. Door spelenderwijs met groen bezig te zijn leren de kinderen nog meer sociale vaardigheden. Minder tegels en meer groen zorgt ervoor dat overtollig regenwater op het schoolplein beter weg kan. En met meer bloemen en planten wordt het leefgebied voor heel veel dieren vergroot.
Vooruitlopend op het groene schoolplein is al een start gemaakt door een aantal tegels weg te halen op een binnenplaats en daar ook zaaibakken te plaatsen. De kinderen vinden het hartstikke leuk om de theorie uit hun boek af te wisselen met lekker buiten bezig zijn. De leerlingen van SBO De Kameleon hopen zelf vooral dat er een appelboom komt zodat ze taart kunnen bakken van eigen appels en dat er nog geld overblijft voor een goede bezem.
Steenbreek Papendrecht
In het coalitieakkoord van gemeente Papendrecht “Zichtbaar nabij 2018-2022” is aangegeven dat maatregelen genomen moeten worden om het milieu te verbeteren. Het college besteedt hier op verschillende manieren aandacht aan, onder andere door al ruim twee jaar uitvoering te geven aan Operatie Steenbreek. Gemeente Papendrecht staat zeer positief tegenover het initiatief van de Rotary aangezien dit past binnen de strategie om bij voorkeur samen te werken met inwoners en organisaties die al enthousiast zijn en laten zien hoe leuk groen is.
‘Voor ons is het vooral belangrijk dat het bewustzijn niet alleen op gang komt bij inwoners en bedrijven van Papendrecht, maar we willen juist ook via scholen de kinderen bewustmaken van de voordelen van groen. Al die stapjes bij elkaar opgeteld, kunnen echt het verschil maken. Door krachten te bundelen creëer je samen draagvlak en ontstaat een hefboomeffect. Oplossingen voor grote problemen zitten vaak in het kleinschalige, leerde ik ooit van een docent tijdens de cursus Transitiemanagement. Ik sluit me daar bij aan en we brengen dat in Papendrecht zoveel mogelijk in de praktijk’, aldus Miranda de Wijs, projectleider Operatie Steenbreek, gemeente Papendrecht.
Zingende wethouder
Zo hebben zestig kleuters van Kindcentrum Oranje-Nassau in maart van dit jaar met hulp van Stichting BIJ de Heerlijkheid grond ingezaaid bij een flat om het aantrekkelijk te maken voor bijen en andere nuttige insecten. Tijdens dit evenement zong wethouder Arno Janssen samen met de kinderen een lied over Zoem de Bij. ‘Kinderen zijn de toekomst, zeker wanneer ze al vroeg leren om op een andere manier te leven en om te gaan met de natuur. Dan zing ik graag samen een liedje over de bij in plaats van een toelichting aan kleuters te geven over de noodzaak van het verbeteren van de biodiversiteit. Dit vergeten ze nooit meer’, vertelt de wethouder enthousiast.