In 2012 startte IJburg-bewoner en IT`er Michel Vogler buurtwebsite HalloIJburg. Na veel verzoeken maakte Michel de technologie eind 2015 algemeen beschikbaar. Begin 2016 werd het eigenaarschap overgedragen aan coöperatie Gebiedonline – een initiatief van zes buurten uit Amersfoort, Amsterdam en Gouda. Sindsdien groeide Gebiedonline gestaag. Nu, in het najaar van 2018, zijn 25 zeer uiteenlopende netwerken uit onder meer Amsterdam, Amersfoort en Gouda lid van de coöperatie. Op deze 25 netwerken hebben ongeveer 12.500 mensen een profiel aangemaakt, en zijn actief op de platforms. Zij zijn gezamenlijk eigenaar van het platform.
Volgens Jules Pollaert, bestuurslid van Gebiedonline en als student bij het Kennislab voor Urbanisme betrokken geraakt bij online buurtdiensten, wordt de netwerkdienst een vanzelfsprekende nutsvoorziening.
1. Wat is Gebiedonline?
‘Gebiedonline biedt een online platform-oplossing voor buurten, wijken, dorpen, steden en regio’s. Inmiddels wordt het platform ook voor thema’s ingezet, zoals de energietransitie. Coöperatie Gebiedonline ontwikkelt het online platform vanuit de overtuiging dat maatschappelijke en democratische vernieuwing noodzakelijk is, dat lokale netwerken daar een sleutelrol bij vervullen en dat die netwerken effectiever worden als ze door een goed online platform worden ondersteund. Het idee achter de coöperatie is dat het platform beter wordt door het gezamenlijk te ontwerpen, te ontwikkelen en te beheren. Daarnaast wordt het platform goedkoper door de kosten te delen. Gebiedonline is een ideële coöperatie zonder winstoogmerk.’
2. Hoe werkt het?
‘Een netwerk kan geïnteresseerd zijn in het gebruik van het platform. De betekenis van ‘netwerk’ is dan een groep mensen die met elkaar verbonden zijn door het delen van een gebied of een gemeenschappelijk thema. Een netwerk kan lid worden door een jaarlijkse contributie aan de coöperatie te betalen. De hoogte van de contributie en waar de contributie aan wordt besteed, wordt bepaald door de leden in een Algemene Leden Vergadering. Vervolgens kunnen mensen (iedereen die wil) een profiel aanmaken op een opgestart platform. Met een profiel kun je gebruik maken van de functionaliteiten die het platform biedt. Deze zijn voornamelijk gericht op ondersteuning bij het versterken van lokale initiatieven.’
Afbeelding: Gebiedonline
3. Waarin verschilt Gebiedonline van andere buurtplatformen?
‘Alle aangesloten netwerken zijn samen eigenaar van het platform, en ook eigenaar van de data die op het platform wordt verzameld. Het platform heeft daarnaast geen commercieel doel. We delen de gegevens niet met anderen, en gaan er veilig mee om. Elke gebruiker moet volledige zeggenschap hebben over wat er met zijn data gebeurt. Gebiedonline is als partner betrokken bij het Europese Decode-project. Daarin worden technieken ontwikkeld om gebruikersdata volledig privé te kunnen opslaan, en gebruikers te laten bepalen met wie ze hun data willen delen.’
4. Wat kunnen leden zelf met data uit het netwerk doen?
‘Leden zijn vrij om te bepalen wat ze met hun data uit het gebied doen. Dit biedt mogelijkheden voor de leden zelf om verdienmodellen rond data zoals crowdfunding en lokale advertenties te creëren. Bovendien denken leden mee over de verbetering van de software. Elk platform heeft één of meer platformcoördinatoren. Bij onze maandelijkse ledenbijeenkomsten zijn alle platformcoördinatoren uitgenodigd om samen de toekomst van het platform vast te stellen.’
5. Wat zijn de ambities van Gebiedonline?
‘Op termijn geloven wij dat een online buurtplatform net zo vanzelfsprekend wordt als water uit de kraan: vanzelfsprekend, eerlijk, smakelijk, gezond en goedkoop. Daarnaast merken we dat er naast gebieden, ook steeds meer netwerken verbonden aan specifieke thema’s en projecten zoals zorg, energietransitie en democratische vernieuwing geïnteresseerd zijn in de coöperatie. We zijn aan het onderzoeken op welke manier we kunnen inspelen op deze behoefte.’