Het aantal woningen dat in Nederland te koop staat, is de afgelopen jaren flink afgenomen. Deze schaarste op de woningmarkt heeft tot forse prijsstijgingen geleid. Kopers betalen nu vergeleken met tien jaar geleden gemiddeld 500€ meer per vierkante meter woonruimte.
Onbetaalbaar
Op basis van de maximale hypothecaire lening van een modaal inkomen blijft maar één op de tien woningen over. 90% van het aanbod is voor deze groep woningzoekers onbetaalbaar. In 2016 was dit 75%.
In een aantal regio’s neemt de financieerbaarheid sterk af, bijvoorbeeld in Rotterdam. Daar was in 2016 de helft van het aanbod nog toegankelijk voor huishoudens met een modaal inkomen. Nu is dat nog maar 11%. In 67 gemeenten kunnen deze huishoudens al helemaal geen woning meer kopen. Dit leidt tot uitstel van aankoop, verdringing richting de huurwoningmarkt of andere woonlocaties.
Spaargeld
Om een kans te maken in de huidige woningmarkt, is het inbrengen van eigen geld essentieel. Een huishouden met een modaal inkomen dat €30.000 extra eigen kapitaal inbrengt, kan bieden op de vraagprijs van één op de zes woningen. Dit is een vooruitgang ten opzichte van één op de tien, maar in de huidige markt wordt veel overboden. Het is dus maar de vraag of dat eigen kapitaal dan voldoende is.
Maatwerk
Om de problemen rond de toegankelijkheid op te lossen, vragen woningstarters om maatwerk. Hiervoor is bij hypotheekverstrekkers op dit moment nauwelijks ruimte. Ze zijn niet in staat om flexibele arbeidscontracten en inkomensontwikkeling goed te beoordelen. In de leennormen zou meer rekening moeten worden gehouden met de toekomstige groei van het inkomen.
Elk kwartaal publiceert Dynamis in samenwerking met haar partners twaalf regionale rapportages over de woningmarkt. Onder de vlag van Sprekende Cijfers wordt in deze rapporten aandacht besteed aan de regionale omstandigheden op verschillende woningmarkten.