1. Het is vooral zaaien, maar de plantjes zijn aan het groeien
Een beetje ouderwets (want top-down) hebben we een eerste wijk aangewezen. Hier staan koop- en huurwoningen en de buurt kende elkaar - door het verzet tegen de komst van een AZC – al een beetje. We kwamen elke twee maanden met 15 à 20 mensen bij elkaar. Dat waren niet alleen bewoners; ook de corporatie, het waterschap en Alliander zaten aan tafel. Het was vooral “zenden”: vanuit de gemeente maakten we duidelijk dat het aardgas een keer op raakt en dat we moeten overstappen op iets anders, iets duurzaams.
2. De buurt pakt de handschoen op, maar dan vooral de particulieren
Al snel hadden we een luisterend oor. Er stonden enthousiastelingen op die de deuren langsgingen. Er ontstonden buurtcollectieven. Ze gingen zelf avonden organiseren. We wisten eigenlijk niet wat ons overkwam. Hier waren we erg blij mee. Het zijn echter wel de eigenaren van de koophuizen die nu actief zijn. Bij de huurders en de corporatie gebeurt nog niet zoveel.
3. Een goed projectteam is cruciaal
Om de bewoners in beweging te krijgen, is een enthousiast gemeentelijk projectteam essentieel. De projectleider organiseerde ruim tijd en geld. De man van de kaarten actualiseerde steeds onze plattegrond. Ik zie dat als een Nieuwe Kaart van Zutphen (thema “aardgasloos”). Ook erg belangrijk is onze communicatiemedewerker: brieven, site, Facebook, speech, noem het maar op. Erg prettig was verder dat de wijkregisseurs meededen. Zij weten bij uitstek wat er leeft in de buurten, zij zijn de befaamde schakel tussen samenleving en overheid. Juist in dit soort processen heb je deze mensen nodig.
4. Drie filmpjes
Om de mensen te bereiken, hebben we drie filmpjes van ongeveer 60 seconden gemaakt. Die lanceerden we als daar een passende aanleiding voor was. De eerste was om het onderwerp op de kaart te zetten. In het tweede filmpje kwamen voor- en tegenstanders van aardgasloos aan het woord. In het derde filmpje ten slotte geven vier voorlopers meer informatie over hun aardgasvrije initiatief. Mensen deelden dit beeldmateriaal op social media massaal. Twee van de drie filmpjes hebben we in de lokale bioscoop als voorfilmpje laten zien.
5. De raad is op de hoogte, maar het zijn burgers die aan zet zijn
Natuurlijk hebben we de gemeenteraad geïnformeerd. Zij weten van het project. Maar laten we eerlijk zijn: het zijn vooral de burgers (vooral van onze proefwijk) waar we onze aandacht op richten. Met hen denken we mee over alternatieve energievormen. Hun vragen over mogelijke subsidies beantwoorden we. De datum van het volgende buurtfeest staat in onze agenda (want daar zijn we aanwezig).
6. Ook netbeheerder, woningcorporatie, waterschap en energiecoöperatie doen mee
Vanaf het eerste moment hebben we de netbeheerder, de corporatie, het waterschap en de lokale energiecoöperatie erbij betrokken. We zijn erg blij dat zij meedoen en het belang inzien van dit proces. We hebben elkaar ook nodig natuurlijk. Daarbij beseffen we dat iedere organisatie zijn eigen agenda heeft. Alle huurwoningen hebben (helaas) nog niet zo lang geleden nieuwe CV-ketels gekregen. Logisch dat de corporatie rustig bekijkt of die misschien elders een tweede kans kunnen krijgen.
7. De beving: daar waren we eigenlijk wel blij mee
Van groot belang was ook de aardbeving in Groningen, de reactie van Wiebes daarop en het besluit om de gaswinning in ons land af te bouwen. Dat hielp enorm. We zagen bij de bewoners het besef toenemen dat er echt een ander tijdperk voor de deur staat. Die stap – het overtuigen van de mensen – hoefden wij al niet meer te nemen. De urgentie was duidelijk, over op actie nu.
8. Durf een stap te zetten, maar doe het doordacht
Het afgelopen jaar hebben we best gedurfde stappen gezet: zomaar een wijk als proefwijk bestempeld, een promofilmpje in de bioscoop laten zien, ons in de regio bij de koplopers aangemeld en uitgestraald naar onze inwoners dat de gaskraan echt een keer dicht gaat. We lieten dit echter wel samengaan met evaluaties en studies. We hebben een belangenroos opgesteld, een virtuele wijk aangewezen, een stakeholderanalyse gemaakt en kritisch beoordeeld of de ingezette lijn de juiste is. Zo hielden we onszelf scherp.
9. Hoe verder?
In Zutphen gaan we op volle snelheid verder. Het nieuwe college (met GroenLinks als grootste partij) vindt energieneutraliteit superbelangrijk, dus we voelen ons bestuurlijk gesteund. We gaan met wijk 2 aan de slag en ook verschillende buurten komen al uit zichzelf bij ons langs. Daarbij blijven we onszelf wel steeds vragen stellen om te checken of we op de goede weg zijn.
.jpg)
