Pas recentelijk zijn wij langzaam bewust van het feit dat ook Nederland wordt aangevallen door een oude strijdmakker van het water: de droogte. Veel aandacht gaat al uit naar hoe we het beste kunnen omgaan met hevige buien. Tuintjes minder verharden, water weer een prominente plaats in de stad geven, regenwaterafvoer van daken opvangen en gebruiken. Dat de zeespiegel stijgt, zullen de meeste Nederlanders inmiddels wel begrepen hebben, maar de droogte is nog een onderbelicht verschijnsel geweest. Tot nu althans!
Droogte heeft te weinig aandacht gehad!
De media staan er bol van. Berichtgeving over hittestressslachtoffers, acties van de waterschappen om dijken te controleren en te besproeien beheersen het beeld. Hoewel vorig jaar de hittegolf Lucifer Europa teisterde, heeft de droogte van nu meer impact.
Je kunt prachtige grafieken laten zien waarin de klimaatverandering zichtbaar wordt, maar toch blijft bijvoorbeeld het sterftecijfer onder ouderen slechts een cijfermatig iets. Het gaat pas iets doen als we zelf de gevolgen ondervinden. Als we geconfronteerd worden met vergeelde en bruine graslanden, met bomen die hun bladeren verliezen en tuinbeplanting die verschrompelt. Dat we de tuin niet mogen sproeien tijdens de piekuren vinden we dan al lastiger om rekening mee te houden. Wat moeten we vervolgens als we ontdekken dat allerlei oogsten mislukken en de prijs van aardappelen, uien, wortelen stevig omhoog gaat?
Ook de bouw heeft te kampen met de droogte. Het gestorte beton droogt te snel, evenals het pleisterwerk. Dakbedekking aanbrengen is een crime en Arbo-technisch niet verantwoord. De hitte teistert het asfalt en verkort haar levensduur. Nee de economische compensatie die we krijgen door de vele Duitsers die Nederland herontdekken als strandbestemming is niet voldoende.
Adaptie als wapen tegen de hitte
Feit is dat we met dit verschijnsel, net als bij het project Ruimte voor de rivier, adaptief te werk moeten gaan, en ons leven aan de nieuwe klimaatomstandigheden moeten aanpassen. Een mooi voorbeeld van het gevecht tussen mens en natuur, uitmondend in een adaptief model zag ik onlangs bij de oplevering van het oude Utopiaterrein. Een deel van het oude hekwerk is omkapseld door een
De strijd tussen mens en natuur is ons Nederlanders niet vreemd. We gaan er prat op dat we de strijd tegen het water voeren en het wilde water hebben getemd. Ook de droogte gaan we temmen. De zoektocht naar hitteresistente vegetatie, als gestart onder leiding van Wageningen University & Research, zal onder meer de landbouw faciliteren. De droogte is overigens voor de druif geen enkel probleem. De Nederlandse wijnboeren roepen hosanna. Het wordt een topjaar!
En een goede wijn is een mooie start voor nog wat culturele aanpassingen. De introductie van een Spaanse siësta met tegen 5 uur tapas. Om half 6 geen aardappels met jus, maar om half negen Portugese piripiri-kip al, al dan niet met Griekse salade en een goed glas Nederlandse wijn. Voor het slapen gaan dan de dag afsluiten met een Italiaanse Limoncello. Kledingadvies? Vrolijk gekleurde kleding, slippers en hoofddeksel. Heerlijk! Voor alle vakantiegangers: fijne vakantie en smeer je goed in!
Fred Bransen
Fred Bransen is als programmamanager ruimtelijke kwaliteit/consultant werkzaam bij adviesbureau Tauw
(2).jpg)
