Alle genomineerde gebiedsontwikkelingen tonen volgens de jury ‘de unieke mogelijkheden en grote diversiteit aan bestemmingen die bestaand vastgoed te bieden heeft.’ Op woensdag 27 juni worden in de Caballero Fabriek te Den Haag de winnaars bekendgemaakt en de prijzen uitgereikt. De genomineerden voor NRP Gulden Feniks 2018 zijn (in willekeurige volgorde):
Transformatie NRP Gulden Feniks
In de categorie Transformatie ontving NRP Gulden Feniks dit jaar de meeste inzendingen: 30. De genomineerden zijn:
Blokhuispoort (Leeuwarden) - BOEi
De Blokhuispoort, ooit gebouwd als fortificatie, vormde eeuwenlang een afgesloten onderdeel van Leeuwarden en is een plaats waar de Leeuwarders zich verbonden mee voelen. Bij de transformatie moest het gebied met de stad verenigd worden, zonder dat het intieme karakter verloren zou gaan. In 2014 ging BOEi aan de slag en realiseerde een nieuwe invulling van de Blokhuispoort, met een bibliotheek, horeca, een hostel en creatieve en ambachtelijke bedrijven. Hierdoor is het complex nu verbonden met de binnenstad. De ‘verboden stad’ geeft zijn geheimen langzaam prijs.
Pakhuismeesteren (Rotterdam) – awg architecten
Na een turbulente geschiedenis met brand en oorlog stond het ‘Pakhuismeesteren’-pand op de Wilhelminapier na de jaren ’80 leeg. In 2015 begon de restauratie, waarbij het doel was om de cultuur-historische waarde van het pand te versterken. Dit is bereikt door de bakstenen gevels met betonnen sierlijsten, hijsbalken en groene deuren in ere te herstellen, maar ook door het aanbrengen van nieuwe gevelopeningen die voor voldoende daglicht zorgen. Het resultaat: een levendig gebouw dat geschiedenis ademt; dat op zijn plek is tussen historische Rotterdamse iconen als Hotel New York en de Cruise Terminal.
Gebiedstransformatie met Aalmarkt en De Kloostertuin
De categorie Gebiedstransformatie telde dit jaar 9 inzendingen. Hieruit zijn genomineerd:
Aalmarkt (Leiden) – Gemeente Leiden en MPR Development
In Leiden hebben de gemeente en MPR Development op de plek van de oude Van Nelle Fabriek een nieuwe winkelstraat gecreëerd. Doel van het project: bestaande winkelstraten verbinden zonder verlies van het historische karakter. Het project bestaat uit 6 rijksmonumenten en 8 gemeentelijk monumenten die met nieuwbouw zijn verweven. Door oude materialen her te gebruiken en oude panden te restaureren, is het monumentale karakter van het gebied zo veel mogelijk behouden. Bovendien zorgt het toevoegen van 21 woningen voor extra levendigheid.
De Kloostertuin (Nijmegen) - Diederendirrix, EVA architecten en Kees Tolk
De Kloostertuin bestaat uit een twee (zorg)woongebouwen, een park en een gerenoveerde oude drukkerij. In de woongebouwen wonen nu paters, maar de panden zijn zo ontworpen dat ze getransformeerd kunnen worden naar reguliere woningen als de paterpopulatie slinkt. Vóór de transformatie ontbrak het in het gebied aan cohesie. Een vervallen park, een gesloopte kerk en een drukkerij zonder functie, er was weinig samenhang. Door bij alle panden bronselementen aan te brengen, door de drukkerij een transparante en daarmee open gevel te geven en door extra wandel- en waterwegen te realiseren is het gebied nu één geheel.
Renovatie met drie nominaties
In de categorie Renovatie kwamen 26 inzendingen binnen. Uit dit aanbod nomineerde de jury:
Aireywoningen (Amsterdam) - Hooyschuur Architecten
In de periode eind jaren ’40 tot eind jaren ’60 werden in Nederland bijna 10 duizend Aireywoningen gebouwd, herkenbaar aan hun gevels van betonnen plaatjes. De bouwstijl heeft zowel critici als bewonderaars. Feit is wel dat de 138 Aireywoningen aan de Burgemeester De Vlugtlaan te Amsterdam het hart vormen van het beschermde stadsgezicht van het Van Eesterenmuseum.
Tegelijkertijd voldeden de woningen niet meer aan moderne energetische- en geluidsisolatie-eisen. Er heeft dus grootschalige renovatie plaatsgevonden, zonder dat de beschermde gevels werden aangepast. Dit is bereikt door complete inbouwpakket, inclusief de binnenspouwbladen en binnenwanden, te vervangen.
PPS Bezuidenhoutseweg 30 (Den Haag) – KAAN Architecten
Het ontwerp voor de transformatie van Rijksmonument P30, oorspronkelijk in 1917 ontworpen door Daniël Knuttel, bestaat uit vier kantoorverdiepingen en één centrale ruimte op de begane grond, waar publieke functies en ontmoetingspunten samenkomen. De foyer is uitgebreid, waarbij rekening is gehouden met reeds in het monument bestaande lijnen en structuren.
Zo gaan de ontwerpen van KAAN Architecten en Knuttel hand in hand. Naast transformatie zijn bestaande elementen zorgvuldig hersteld, door bijvoorbeeld detaillering, het verwijderen van liften van de binnenplaats en interventies aan de achtervleugel van het gebouw.
Musis Sacrum (Arnhem) - Van Dongen - Koschuch architects and planners
Sinds 1847 zijn het Musisgebied en het Sacrum-gebouw het toneel geweest van een breed scala aan activiteiten, vooral op muziek georienteerd. Het resultaat: een ingewikkeld gebied met een gedateerde uitstraling, maar door haar historie wel gelief in Arnhem en omstreken. Bij de renovatie moest dus eenheid worden gecreëerd. Dit is bereikt door naoorlogse toevoegingen te verwijderen.
Het ontwerp van Van Dongen – Koschuch richt zich op het benadrukken van de muzikale geschiedenis van het gebied. Doordat akoestiek en multifunctionaliteit centraal staan kan het Musis Sacrum een thuis bieden aan een breed scala aan evenementen, rangerend van popconcerten tot symfonische optredens.
Low budget, high impact
Sinds 2014 wordt soms ook de extra prijs Low Budget, High Impact uitgereikt, aan een project dat met een relatief lage investering een groots effect heeft bereikt. Voor deze prijs kunnen projecten niet afzonderlijk inzenden, maar wordt een project gekozen uit de drie categorieën waarin projecten worden ingezonden. Dit jaar wordt de prijs niet toegekend. De jury hoopt volgend jaar ook voor deze prijs weer meer kanshebbers tegemoet te zien.
Lees ook: Nederland gaat de hoogte in - 5 opvallende hoogbouwprojecten