Het maatschappelijk debat over de toekomst van Schiphol is weer volledig losgebarsten. Lokale bewonersverenigingen en D66 opperen dat Schiphol op zee een oplossing is voor gestrand Schiphol.

Technisch, maatschappelijk en juridisch is meer mogelijk dan de minister denkt. De integrale maatschappelijke kosten-batenanalyse zal gunstig uitpakken. Er is natuurlijk een alternatief: van gestrand Schiphol naar verzand Schiphol.

Op 25 mei 1961 sprak John F. Kennedy zijn beroemde Moon Shot Speech: “First, I believe that this nation should commit itself to achieving the goal, before this decade is out, of landing a man on the moon and returning him safely to the Earth.” De rest is geschiedenis en de USA is nog steeds spekkoper.

Google gebruikt de moonshot-strategie met succes. De kern van deze GaanmetdieMaan-strategie en zijn operaties is simpel: denk op middellange lange termijn aan een groot probleem, bedenk radicale oplossingen en gebruik baanbrekende kennis. Beredeneerd proberen gaat met vallen en opstaan. Met conventionele oplossingen lossen we nieuwe problemen niet op.

Uitgaande van een groeistrategie is het handhaven van Schiphol in de Haarlemmermeer op de langere termijn geen optie. Geluidsoverlast, kerosinestank, congestie en ga zo maar door leiden tot  publieksrumoer en – oproer. Groningen toont de macht van de massa. Flevoland idem dito. ‘It’the economy, stupid’ zal niet altijd gelden. Vertragen is een dure economische en politieke kostenpost.

De groei van de nationale luchtvaartsector is alleen mogelijk als gekozen wordt voor een radicaal vernieuwende oplossing. De luchtvaart moet CO2 neutraal zijn en geen overlast geven. Het water biedt hiervoor ongekende mogelijkheden. Door een luchthaven op zee te plaatsen kunnen de aanvliegroutes ook grotendeels over zee plaatsvinden en veroorzaken geen overlast. Rondom de drijvende luchthaven kan door middel van drijvende algen- een zeewierplantages voldoende biobrandstoffen geproduceerd worden om de vloot van Schiphol van brandstof te voorzien.

Waarom drijven en niet land opspuiten? Onderzoek met onderwaterdrones laat zien dat de ecologie onder drijvende platforms blijft bestaan en soms zelfs versterkt wordt. Bij zand opspuiten verdwijnt de aquatische ecologie. Met een drijvende luchthaven behoud je ook de flexibiliteit om in de toekomst weer verder te verplaatsen. Schiphol was immers ook ooit zee dus wie weet welke behoeften er in de toekomst zijn? Tot slot past een drijvende luchthaven zich aan bij een stijgende zeespiegel en is het dus een klimaatadaptieve oplossing.

Drijvend Schiphol kan met razendsnelle verbindingen verbonden worden met Amsterdam en Rotterdam met een reistijd van minder dan 20 minuten. Een voorbeeld van zo’n verbinding gebaseerd op vacuümbuizen is het Hyperloop systeem. Dit is een initiatief van Tesla baas Elon Musk waar onder andere de TU Delft aan werkt.

Rondom Schiphol kunnen andere functies worden toegevoegd zoals kunstmatige riffen, energieopslag en logistiek. Zo ontstaat een icoonproject waar Nederland zich als water- en innovatieland internationaal mee op de kaart kan zetten.

Dr. ir. Rutger de Graaf (@degraaf_e) & Dr. Roland Goetgeluk (@RolandGoetgeluk)

Goetgeluk en De Graaf zijn beiden onderdeel van De Denktank Drijvend (Ver)Bouwen bestaande uit technische, sociale en juridische wetenschappers en ondernemers.  

Beeld: toekomstvisie voor BlueRevolution op de Noordzee inclusief een drijvende luchthaven verbonden met een razendsnelle vervoersverbinding (bron: Blue21 i.s.m. Topsector Water)