1. Wat is het city model canvas?
‘Ruimtelijke ordening gaat over keuzes maken. De stad is geen natuurwet. Bij die keuzes hou je rekening met doelgroepen, stakeholders enzovoort. Zeker bij hele specifieke keuzes als bedrijventerreinen of binnensteden, lijkt dat proces op het ontwikkelen van een businessmodel. Voor het structureren van een businessmodel, heeft Alexander Osterwalder het business model canvas ontwikkeld. Samen met Harco van den Hil, van bureau Great Strategy, hebben we dat model vertaald naar de ruimtelijke ordening. Op 24 mei passen we dat toe op Bedrijvencentrum Osdorp in Amsterdam. We zoeken nog jongprofessionals die daaraan willen deelnemen [aanmelden kan via http://www.kennislabvoorurbanisme.nl/project/cmc-bco/] en willen leren hoe het city model canvas werkt.’
2. Banken en vastgoedinvesteerders zijn conservatief. Wat kan een city model canvas model daaraan veranderen?
‘Ze zijn inderdaad soms voorzichtig. Niet zelden omdat ze de risico’s van hun investering niet goed kunnen inschatten. Onbekend maakt onbemind. Het city model canvas geeft inzicht, het maakt duidelijk wat de echte risico’s zijn. En als die er zijn, kan het degenen die om de investering vragen ook helpen om de risico’s weg te nemen, zodat het voor investeerders gemakkelijker is te investeren’
3. Wat is het exacte doel van de toepassing van het city model canvas voor het BCO? Pure marketing, of mede vormgeven aan het product?
‘Het doel van Bedrijvencentrum Osdorp is om op een nieuwe manier na te denken over hun bedrijventerrein. Dat is in de jaren zestig ontstaan, maar heeft gelijk een nieuwe invulling gekregen. Het city model canvas structureert dat denken en laat zien waar het terrein, het product, kan worden verbeterd. Dat kan ook te maken hebben met de communicatie met stakeholders, maar dat hoeft niet per se. Bedrijvencentrum Osdorp wil vooral nog meer grip krijgen op hun terrein.’

4. Het je bewijzen dat het city model canvas werkt?
‘We hebben het toegepast in de binnenstad van Zutphen [zie http://www.kennislabvoorurbanisme.nl/project/citymodelcanvans/]. Ondernemers en ambtenaren hebben daar samen nagedacht over hoe het “product” binnenstad zou moeten functioneren. Iedereen wist daar al dat de kracht van Zutphen het ambachtelijke, kleinschalige, gemoedelijke karakter is. Daar was al veel studie naar gedaan. Maar dat was niet doorvertaald naar de beoogde gebruikersgroepen of de manier waarop je dan events moet opzetten. Of naar het beheer. Het model maakte duidelijk dat dat kleinschalige karakter alleen maar werkt als ’s avonds de straten ook gezellig zijn en de graffiti op tijd wordt verwijderd. In Zutphen werkt dat heel goed. Maar dat komt ook omdat de professionals echt aan de slag zijn gegaan met de uitkomsten.’
5. Waar kunnen we (varianten op) het city model canvas verder voor gebruiken?
‘Het werkt goed als je ondernemers wil laten meedenken over je ruimtelijke keuzes. Het business model canvas, dat is hun taal. Ze begrijpen dat je keuzes maakt en dat die consequenties hebben. Het is bovendien een hele positieve tool, omdat hij heel toekomstgericht is. Je gaat een product ontwikkelen. Ik denk dat ruimtelijke ordenaars daar een beetje aversie tegen hebben, termen als ‘product’ en ‘business’, vinden ze plat. Maar als je op zoek bent naar een identiteit, op een bedrijventerrein of in een winkelcentrum bijvoorbeeld, werkt het goed. Je kunt ondernemers ook heel goed uitleggen dat een bedrijventerrein er niet voor eeuwig is. Of dat al die winkelstraten een keuze zijn. Dat type keuzes maken ze zelf iedere dag.’