In 2017 namen de eerste bewoners hun intrek in de wijk, die op het eerste gezicht niet veel afwijkt van een gemiddelde woonwijk in Almere, zij het dat de dichtheid wat hoger is en de privé buitenruimte waarover de bewoners beschikken wat beperkter is dan in bijvoorbeeld Leidsche Rijn. Wat een kenner direct opvalt zijn de door bestrating ingesloten, waterdoorlatende groenperkjes die tijdens hoosbuien de druk op het publieke rioolnet verminderen. Bewoners blijken bij navraag amper op de hoogte van de duurzaamheidsstatus van hun wijk. Verder dan de kennis dat er zonnepanelen op de daken liggen komen de meeste bewoners niet. De duurzame factor in de wijk is dan ook vaak niet de reden dat bewoners hier zijn komen wonen. Toch is de wijk bijzonder, menen onderzoekers.

Volgens het programma Duurzaamheidsprofiel van een Locatie (DPL) heeft het IVAM in opdracht van de gemeente Utrecht onderzoek uitgevoerd. Met dit programma wordt de duurzaamheid van bestaande nieuwbouwwijken gemeten. Het DPL heeft duurzaamheid aan de hand van 25 aspecten in kaart gebracht. Deze aspecten zijn tot stand gekomen door het Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE). Aan de hand van deze voorop vastgestelde DPL score is de evaluatie uitgevoerd. Aan de hand van deze evaluatie heeft de Veemarkt een gemiddelde evaluatiescore van 7,9 behaald volgens het DPL.

Sociale duurzaamheid

De groene tuinen en perkjes in de buurt zijn aangelegd door de projectontwikkelaars. Geen enkele tuin is betegeld en overal liggen kleine groene grasvlaktes. Dit creëert een ontspannen sfeer en heeft een nette uitstraling. Daarnaast zijn er brede stoepen met veel plek voor voetgangers. De auto is niet de baas in de buurt, dat is duidelijk.  


Wat een direct opvalt zijn de door bestrating ingesloten groenperkjes die tijdens hoosbuien water kunnen bergen waarna het met een vertaging kan infiltreren.

De groene tuinen en perkjes in de buurt zijn aangelegd door de projectontwikkelaars. Geen enkele tuin is betegeld en overal liggen kleine groene grasvlaktes. Dit creëert een ontspannen sfeer en heeft een nette uitstraling. Daarnaast zijn er brede stoepen met veel plek voor voetgangers. De auto is niet de baas in de buurt, dat is duidelijk.

Opvallend aspect aan de Veemarkt is dat de tuinen niet afgeschermd zijn: er staat tot halverwege de tuin een schutting, voor de rest is de tuin open. Dit tekent de sfeer. De Veemarkt is een sociale buurt; er vindt behoorlijk wat interactie plaats tussen de bewoners. Bewoners organiseren onderling activiteiten en spenderen heel wat tijd in de gemeenschappelijke binnentuin. Kinderen spelen en ouders kijken toe onder het genot van een kop koffie en een praatje met de buren. Ook staat er een grote picknicktafel waar met meerdere mensen aan gegeten kan worden. Alle buren lijken dan ook betrokken te zijn bij de buurt, met name bewoners met jonge kinderen. Veel activiteiten die worden georganiseerd zijn namelijk bedoeld voor de kinderen waardoor de ouders elkaar ook ontmoeten op deze plekken. Zo is er met Pasen een eierzoektocht georganiseerd voor kinderen en Koningsdag wordt ook groots gevierd.

Stepford Wives

De buurt heeft bijna een te perfecte uitstraling, alles klopt tot in detail: de gazons zijn groener dan groen en de bewoners zien er stuk voor stuk gelukkig uit. Er is geen vuiltje aan de lucht en nergens is de buurt te betrappen op rondslingerend afval. Geen enkele tuin valt uit de toon of ziet er onverzorgd uit. Het heeft bijna iets weg van de Stepford Wives: een roman over een idyllische wijk waar stuk voor stuk perfecte huisvrouwen lijken te wonen, die robots blijken te zijn, geprogrammeerd door hun man.

Het enige waar de bewoners over klagen is de afwezigheid van een lunchroom of koffietent. Op dat vlak lijkt de buurt tekort te komen. Er is mogelijkheid bij het bejaardentehuis om iets te drinken, maar veel bewoners vinden dit geen gezellige plek om met vrienden af te spreken. Het bejaardentehuis doet juist zijn best om de jongere bewoners meer bij het tehuis te betrekken.

Diversiteit

Hoe sociaal de buurt ook lijkt te zijn: divers is ze allerminst. Qua leeftijd is er wel sprake van diversiteit in de buurt, dit komt onder andere door het bejaardentehuis en de studentenwoningen die in de buurt liggen, hoewel er weinig de interactie tussen de groepen is. Maar op sociaal- economisch en etnisch vlak lijkt de diversiteit echter ver te zoeken. De Veemarkt is op deze punten homogeen. De Veemarkt omvat in totaal 34 sociale huur- en koopwoningen. Maar het verschil in prijsniveau is echter beperkt, waardoor grote sociale verschillen uitblijven. Dit komt ook doordat het aantal sociale huurwoningen lager is uitgevallen dan gepland. Het gros van de buurt is het standaardgezin met één of twee jonge kinderen. Etnische diversiteit lijkt nagenoeg afwezig in de buurt. De meeste bewoners zijn van Nederlandse afkomst.

De homogeniteit van de buurt creëert wel overduidelijk een ‘ons-kent-ons’ gevoel en draagt zo bij aan een hoge sociale interactie en cohesie. Voorstanders van een homogene buurtsamenstelling wijzen er niet voor niets op dat etnische diversiteit tot lagere solidariteit en afnemende sociale cohesie leidt, en dat mensen in een buurt met gelijkgestemden eerder verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en voor het openbaar domein. Andersom kan de ‘bubbel’ die de Veemarkt daar tegenover stelt ook leiden tot minder begrip voor de ‘ander’. Als bezoeker voel je je al snel bekeken en een buitenstander, een indringer. Je bent op andermans domein, en moet je gedragen. De Veemarkt is een privé-domein. Geen Amsterdam.

De Veemarkt in plussen en minnen
+ De Veemarkt is sociaal
+ Diversiteit qua leeftijd is hoog
+ Veel groen in zowel de tuinen als de omgeving
+ De homogeniteit leidt tot hoge cohesie
– De homogeniteit maakt de buurt ook tot een wat gesloten bastion
– De interactie tussen de verschillende leeftijdsgroepen lijkt gering.
– Weinig diversiteit op sociaal-economisch vlak