Worstel jij zelf ook met zelfmoordgedachten of ken je iemand in je omgeving? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0900-0113 of bezoek www.113.nl

Eerder onderzoek van Magdalena van den Berg wees al uit dat een groene omgeving kan leiden tot minder ontijdige sterfgevallen. Zij deed onderzoek aan de hand van veertig nationale en internationale studies die kijken naar de relatie tussen groen en gezondheid. Zo laten negentien studies zien dat meer groen tot vermindering van somberte leidt.

Geen controle voor andere factoren

De vraag is in hoeverre de relatie tussen groen en zelfmoord zuiver is. Er zouden meerdere factoren een rol kunnen spelen die te maken hebben met verhoogde suïcidecijfers in wijken met weinig groen. Zo geven de onderzoekers zelf al aan geen rekening te hebben gehouden met bijvoorbeeld alcoholmisbruik en sociaal isolement.

Helbich erkent dat dit een van de grootste beperkingen van het onderzoek is, en dat met een correctie voor deze variabelen de uitkomst mogelijk moet worden bijgesteld. Helbich stelt dat de ruimtelijke omgeving van een persoon slechts een kleine factor is in suïcidaal gedrag. Als er al een verband is tussen zelfmoord en groen, is dit verband dus zwak

Complex fenomeen

De relatie tussen groen en zelfmoord zou ‘spurieus’ kunnen zijn. Dit betekent dat groen en zelfmoord kunnen correleren omdat ze afhangen van een derde factor, beaamt Helbrich. Het is dus mogelijk dat de relatie tussen groen en zelfmoord niet direct is. Zelfmoord is een zeer complex fenomeen, dat niet aan de hand van enkele factoren kan worden verklaard.

Als er al een verband is tussen zelfmoord en groen, is dit verband dus zwak

Een andere tekortkoming aan het onderzoek is dat er alleen op gemeentelijk niveau is gekeken naar zelfmoordrisico's. Hierdoor kunnen de uitkomsten mogelijk een vertekend beeld geven omdat ze op een te hoog geografisch schaalniveau zijn onderzocht. Maar op buurt- of wijkniveau waren onvoldoende gegevens beschikbaar. Vervolgonderzoek zal op individueel niveau plaatsvinden, vertelt Helbich. Hierdoor hopen de onderzoekers een specifieker beeld te kunnen schetsen van de relatie tussen groen en zelfmoord.

Meer groen meer zelfmoord?

Als we kijken naar de hoeveelheid groen in een gemeente en het aantal zelfdodingen, is de relatie tussen groen en zelfmoord niet altijd even logisch. Zo blijkt dat de kans op suïcide in Zeeland, Noord-Brabant en Limburg hoger is, terwijl in deze gemeenten het groen niet zozeer afwezig is. Sterker nog er ligt gemiddeld behoorlijk wat groen in deze gemeentes.

Aan de hand van onderzoek van Nivel zouden we verwachten dat vooral gemeenten in Noord-Holland met hoge zelfmoordcijfers kampt, gezien de geringe hoeveelheid groen die deze gemeenten hebben. Helbich stelt dat alleen aan de hand van de kaart geen conclusie getrokken kan worden omdat je rekening moet houden met meerdere factoren.

Noord-Brabant

Toch kan ook Helbich geen verklaring bieden voor de hoge suïcidecijfers in Noord-Brabant; een antwoord durft hij niet te geven zonder verder onderzoek te doen. Dat het weinige groen in de stedelijke gebieden geen relatie heeft met het aantal zelfmoorden is ook lastig te verklaren.

Wel is er een vergelijking gemaakt met rurale gebieden waarbij er is gecorrigeerd voor deze verschillen en er is rekening mee gehouden in het model. Er kan worden gesteld dat er nog veel aanvullend onderzoek moet worden gedaan waardoor een conclusie lastig te trekken is.