De onwetendheid over de lokale politiek is groot en dat beïnvloedt het vertrouwen van burgers in hun (lokale) overheid. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen heeft USP ruim 1000 Nederlanders ondervraagd over de prioriteiten in hun gemeente.
Dat de onwetendheid groot is over de lokale politiek bleek al eerder uit ons bericht ‘Nederlander heeft geen idee wie burgemeester is’. Een groot deel van de Nederlanders weet niet wie de burgemeester en wethouders zijn van hun gemeente of welke partijen in het college zitten. En ook hier geldt het spreekwoord, onbekend maakt onbemind. Het vertrouwen in de gemeentelijke politiek is laag.
Waardering voor lokaal beleid, zorgen om landelijke thema’s
Burgers geven het leven in hun gemeente een 6,6 als rapportcijfer, een redelijk cijfer maar het kan zeker beter. Als uitblinkers noemt men met name het groenbeleid, de wegen en fietspaden en de voorzieningen (winkels, voorzieningen, recreatie, sport etc.). Maar ook afvalinzameling wordt door gemiddeld 14% als positief punt genoemd van de gemeente. Uiteraard liggen hier lokaal wel verschillen.
Het kan zeker beter, 1 op de 5 Nederlanders geeft het leven in de gemeente een onvoldoende. Met name burgers van gemeenten tussen de 60.000 en 100.000 inwoners zijn kritisch. De belangrijkste uitdagingen voor vrijwel elke gemeente liggen volgens burgers op het gebied van veiligheid (op straat en in het verkeer) en betaalbaar wonen (huren en kopen). Juist bij deze thema’s lijken de mogelijkheden van het lokale bestuur beperkt. Wat betreft wonen zijn er lange procedures voor nieuwbouw en transformatie. De omgevingswet die hier soelaas moet bieden treedt pas in 2021 in werking. Voor veel gemeenten is dit echter te laat. Op landelijk niveau wordt gezocht naar een oplossing voor de transitie richting 2021, maar gemeenten kunnen op dit moment weinig veranderen of versnellen. Ditzelfde geldt voor het thema veiligheid waar de landelijke politie een belangrijke rol in speelt en de lokale invloed dus ook beperkt is.
Waar mogelijk lokaal samenwerken en druk op landelijke politiek
Ondanks de beperkingen die het lokale bestuur heeft, zijn er zeker zaken aan te pakken op lokaal niveau wat betreft betaalbaar wonen en veiligheid. Samenwerking is hier het toverwoord. Wanneer de gemeente en markpartijen als corporaties, ontwikkelaars en beleggers de handen ineen slaan op deze thema’s zijn er zeker al eerste stappen mogelijk in toewijzing, transformatie, nieuwbouw en ook op het gebied van veiligheid. Denk aan het in kaart brengen van woonbeleving en wensen van burgers om dit te vertalen naar wijkactieplannen. Daarnaast kunnen de vele partijen samen druk uitoefenen op de landelijke politiek voor integrale aanpak van de kaders. Gemeenten hoeven dus zeker niet achterover te leunen totdat de landelijke politiek in actie komt, maar zijn voor een goed vervolg wel afhankelijk van de landelijke overheid.
