Sinds februari 2017 is het in Lombok mogelijk om op energie uit je autobatterij een wasje te draaien. Internationaal staat het lokale duurzame energiesysteem bekend als dé Smart Solar Charging proeftuin.
Smart Solar Charging is de voorloper van een grootschalig internationaal samenwerkingsverband: H2020-IRIS (Integrated and Replicable solution for co-creation In Sustainable cities). Het IRIS-project wordt gefinancierd door de EU, die 18 miljoen euro beschikbaar stelt, en draait om de verduurzaming van energie en mobiliteit op wijkniveau door de inzet van ICT en betrokkenheid van bewoners.
Het samenwerkingsverband is dit najaar van start gegaan en duurt vijf jaar. Er doen 43 partners mee waaronder universiteiten en gemeenten uit zeven verschillende landen. De EU selecteerde Utrecht, Nice en Göteborg als koploper-steden in het internationale samenwerkingsverband. In Finland, Griekenland, Roemenië en de Canarische Eilanden zijn vier volgsteden aangewezen. Binnen het onderzoeksproject worden bestaande en bewezen technologieën uit Utrecht, Nice en Göteborg geïntegreerd en opgeschaald naar wijkniveau zodat ze toepasbaar zijn in de andere koploper- en volgsteden. Het Lombok-project is hier een voorbeeld van.
Het succes van Lombok
In de Utrechtse wijk wordt lokaal opgewekte zonne-energie opgeslagen in elektrische deelauto’s via een slim en dynamische snellaad-en opslagsysteem (Vehicle2Grid). Een slimme laadpaal maakt het mogelijk de energie op een later moment terug te leveren aan de wijk. Voor het succes van het lokale en duurzame energiesysteem op wijkniveau zijn twee dingen nodig: elektrische auto’s en een slim net dat elektriciteit kan teruggeven en afnemen. ‘Doordat we een concrete propositie bieden – iedereen kan instappen op het mobiliteits- en energiesysteem van de toekomst voor een aantrekkelijk bedrag – geven we mensen een concreet handelingsperspectief. We praten niet alleen over een nieuw systeem, we bouwen tegelijkertijd. En dat heeft onze stad nodig’, stelt Robin Berg, initiatiefnemer Smart Solar Charging in Lombok. In de regio Utrecht zijn inmiddels al vier andere Smart Solar Charging proeftuinen aangewezen: Utrecht Science Park, Houten, Stationsgebied en Driebergen-Zeist.
‘De transitie naar een duurzame energievoorziening brengt twee grote uitdagingen met zich mee. Enerzijds is energie niet altijd beschikbaar, de zon schijnt immers niet ’s nachts, en anderzijds ontstaan er door de onregelmatige opwekking grote pieken op het energienet die kunnen leiden tot overbelasting van het net’, vertelt Berg. Het Vehicle2Grid (V2G)-systeem in Lombok ondervangt die uitdagingen door te werken met slimme laadpalen die elektrische auto’s kunnen laden met energie afkomstig van de zonnepanelen van buurtbewoners, lokale scholen en bedrijven (wat de pieken op het energienet doet afnemen). Het slimme aan deze laadpalen is dat deze niet alleen opladen maar ook ontladen. Ze geven energie terug aan het energienet op de momenten dat er weinig energie beschikbaar is, zoals ’s nachts. De accu in één Renault Zoë (de deelauto die wordt gebruikt in het Utrechtse systeem) is inmiddels groot genoeg om een huishouden één week van stroom te voorzien.
Vehicle2Grid ondervangt het technische verhaal van het Lombok-project, maar er moeten ook mensen zijn die elektrische auto’s hebben om energie uit te wisselen. Anderhalf jaar geleden startte in Lombok de inschrijving voor buurtbewoners om deel te nemen aan een overkoepelend plan, onder de naam We Drive Solar. Het deelautosysteem zorgt ervoor dat elektrisch rijden aantrekkelijk is voor de gebruiker omdat de kosten gedeeld worden en er voldoende ‘rijdende accu’s’ zijn om het energiesysteem te laten werken. Momenteel zijn er circa vijftig slimme laadpalen en tweehonderd We Drive Solar rijders.
