Volgens Ingrid Zeegers, kernteam Circulair Friesland, is het onderscheidende karakter van Circulair Friesland ‘de betrokkenheid bij de leden, bestuur en dagelijkse team in combinatie met korte lijnen, gezonde trots en eigenwijsheid om zaken ook echt goed aan te pakken.’ Het feit dat Circulair Friesland een vereniging is, lijkt ten grondslag te liggen aan het succes.

Kracht van de vereniging

Het begon allemaal met de publicatie ‘Circulair Fryslân: de economie van de toekomst’ in 2015. In dit onderzoek, uitgevoerd door Metabolic en Urgenda, is een scan en analyse gemaakt van het circulaire potentieel van Friesland. Naar aanleiding van dit rapport richtte in 2016 een twintigtal bedrijven de Vereniging Circulair Friesland op, met ondersteuning van de provincie en een aantal gemeenten. Doel van Circulair Friesland is om in 2025 de meeste circulaire regio van Europa te zijn die toekomstbestendig is, banen creëert en innovatie aanwakkert. Inmiddels is het bottom-up initiatief uitgegroeid tot een samenwerkingsverband van meer dan 40 partijen inclusief overheden. Volgens Zeegers is het eigenaarschap door bedrijven en kennisinstellingen aangevuld met ondersteuning vanuit de provincie een absolute meerwaarde. ‘Bedrijven hebben de lead genomen maar we zien sinds begin dit jaar dat er steeds meer overheden bijkomen. Voor ons werkt dit goed.’ Zo worden de provinciale beleidsbrieven (op landbouw, water, voeding en gebouwde omgeving) gemaakt op basis van de transitieagenda’s van de Vereniging Circulair Friesland.

Resultaten

Wat heeft Circulair Friesland dusver bereikt? Binnen de vereniging is er een circulair aanjaagteam die initiatieven met elkaar verbindt, ‘makelt en schakelt’ en inhoudelijke circulaire kennis deelt. De vereniging organiseert verschillende projecten, trajecten en evenementen binnen de thema’s landbouw, plastic, organische reststromen, bouw, voeding en zilte teelt, water en mobiliteit. Een van de icoonprojecten is het omzetten van niet te recyclen GFT-afval en plastic in groengas wat gebruikt wordt door vuilniswagens van Omrin om het huisafval op te halen. Een ander voorbeeldproject is het project van woningcorporatie Elkien die bezig is de woningportefeuille energieneutraal te maken. Daarnaast worden leden aangemoedigd om deel te nemen aan een project of zelf wat te organiseren dat voortbouwt op hun core business. ‘Alleen als je echt iets aanpakt waar je dagelijks mee bezig bent, ga je zien waar je andere, circulaire beslissingen moet nemen’, aldus Zeegers. Daarnaast worden de leden van de vereniging aangemoedigd om binnen de eigen organisatie actief aan de slag te gaan met circulaire product- en dienstontwikkeling. Circulair inkopen is één van de belangrijkste pijlers. Om de Friese bewoners actief te betrekken bij de ambitie om in 2025 circulair te zijn en circulaire initiatieven een podium te geven, organiseert de vereniging maandelijks het Circulaire Kenniscafé.

Leren van Circulair Friesland

Samenwerking is cruciaal in de circulaire economie. Friesland laat zien hoe dat moet. Wat kunnen regio’s nog meer doen om het succes van Circulair Friesland te evenaren? Welke kenmerken moet een regio hebben om circulariteit goed te laten verlopen? Zeegers: ‘Er is letterlijk ruimte nodig. Daarbij moeten er goed geschoolde mensen en een infrastructuur van kennisinstellingen die het onderwerp circulaire economie actief omarmen aanwezig zijn. In Friesland zijn bijna alle kennisinstellingen lid van Circulair Friesland en werken mee om studenten aan circulaire opdrachten te laten werken. Maar het belangrijkste is misschien nog wel de mentaliteit. Dat is de kracht van Circulair Friesland.’