Een verhandelbaar parkeerrecht is het recht op een halve parkeerplaats. Ieder huishouden krijgt zo’n recht. Maar op een halve parkeerplaats kan je geen auto parkeren, dus moet je een half parkeerrecht bijkopen. Het parkeerrecht kan ook worden verkocht. De prijs van een parkeerrecht wordt bepaald door vraag en aanbod.

Hoogleraar Verhoef denkt met de marktintrede de vergunningsverlening sneller te laten verlopen. Dat proces kenschetst hij nu als traag en duur. De gemeentelijke overheid hoeft hier niet meer in betrokken te zijn, waardoor het een budget-neutrale oplossing is.

Verlening parkeervergunning versnellen

Mensen die écht een parkeerplaats nodig hebben, zullen volgens Verhoef bereid zijn het halve parkeerrecht te kopen. Zoals bewoners die slecht ter been zijn of winkeliers die een parkeerplaats gebruiken voor aanvoer van goederen. Het is de bedoeling dat er een online koop- en verkoopplatform komt, waar burgers onderling hun parkeerrecht verhandelen.

Een ander belangrijk facet van verhandelbare parkeerplaatsen is het kan leiden tot minder geparkeerde auto’s in de (historische) binnenstad. De marktwerking leidt er toe dat parkeerrechten in het centrum duur zijn. Bewoners die de auto niet per se dagelijks nodig hebben, kunnen er dan voor kiezen de auto buiten de stad te parkeren, dat beter betaalbaar is. Verhoef denkt dat velen zullen beamen dat dit het aangezicht van historische binnensteden – waar de auto oorspronkelijk niets te zoeken had - ten goede komt.

Ook kunnen bewoners er voor kiezen hun stukje grond - ter grootte van een halve parkeerplaats – op een andere manier te gebruiken, daar zijn ze vrij in. De plek kan bijvoorbeeld ingericht worden als een fietsparkeerplaats, stadstuintje of zit/speelgelegenheid. Hierdoor ontstaat er een meer divers straatbeeld.

Experimentfase

Op het moment van schrijven loopt een experiment met dit idee, geleidt door de VU Amsterdam. Dit experiment speelt zich af in een virtuele omgeving. In een digitaal marktspel krijgen de 500 deelnemende Rotterdamse forenzen elke dag de hypothetische vraag voorgelegd of ze hun parkeerrecht voor bij kantoor willen behouden of verkopen, tegen van dag-tot-dag wisselende tarieven. De proef is bedoeld om het parkeergedrag in kaart te brengen. In het voorjaar van 2018 moet er in Rotterdam een echt experiment worden uitgevoerd.

Bredere inzetbaarheid van verhandelbare mobiliteitsrechten

Het idee van verhandelbare parkeerrechten is overigens niet nieuw. Het komt voort uit het bredere begrip van ‘verhandelbare mobiliteitsrechten’, waar al tientallen jaren op gestudeerd wordt. Echter heeft dat nog tot nu toe niet tot praktijktoepassingen geleid. Er wordt ook gekeken of het systeem breder kan worden ingezet. Bijvoorbeeld met road pricing: op de snelweg mogen maar een beperkt aantal auto’s op een specifiek tijdstip rijden. Autogebruikers hebben het recht om tijdens de spits te rijden, maar betalen daarvoor wel een hogere prijs. Het zou files moeten voorkomen. Er is wél een praktijktoepassing te noemen op een ander terrein, namelijk dat van milieu: verhandelbare C02 - emissierechten zijn van vergelijkbare strekking.