1. Voldoe aan de privacywetgeving
Bij een smartcityproject moet aan de privacywetgeving worden voldaan. In de eerste plaats zijn burgers daar vandaag de dag erg kritisch op. Veel mensen zullen geen medewerking verlenen aan een smartcityproject als blijkt dat hun privacy niet gewaarborgd is. Daarnaast is het simpelweg een vereiste om te voldoen aan de privacywetgeving. Deze wetgeving is van toepassing als gewerkt wordt met persoonsgegevens, in welke vorm dan ook. Foto’s vallen hier bijvoorbeeld ook onder. Voor het gebruik van persoonsgegevens moet de betrokkene (eigenaar) toestemming geven. Ook is het verplicht om persoonsgegevens te beveiligen. Bovendien treedt op 25 mei 2018 de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking, de nieuwe Europese wetgeving op het gebied van persoonsgegevens en privacy. Onder de nieuwe Europese wetgeving is het mogelijk dat de Autoriteit Persoonsgegevens onaangekondigd controleert of aan de AVG wordt voldaan.
2. Maak afspraken over datatoegankelijkheid
Bij alle smartcityprojecten wordt gebruik gemaakt van data. Denk aan het monitoren van bepaalde stedelijke gebieden of het gedrag van burgers. Natuurlijk kan bij de uitvoering van het smartcityproject ook data worden gegenereerd. Het is daarom belangrijk om contractueel vast te leggen wie deze data mag gebruiken en waarvoor.
3. Leg intellectueel eigendom vast
Rechten van intellectuele eigendommen zijn bij smartcityprojecten altijd belangrijk. Leg ze vast. Denk bijvoorbeeld aan het auteursrecht of merkrecht. Van wie is bijvoorbeeld software die wordt ontwikkeld voor een smartcityproject? Als de rechten niet worden vastgelegd, liggen ze bij de maker of de werkgever van de maker. Zij behouden dan alle zeggenschap over de werken en kunnen het gebruik ervan verbieden. Contractueel kan bepaald worden dat de auteursrechten bij de smart city komen te liggen.
4. Bouw contractuele ruimte in voor veranderingen
Smartcityprojecten lopen vaak niet zoals verwacht. Het is dan ook verstandig hier aan de start van het project al rekening mee te houden. Geef contractueel ruimte voor veranderingen. Als er niet nagedacht wordt over een exit-regeling met samenwerkingspartners, is het mogelijk dat de smart city belandt in een zogenoemde vendor lock-in: de smart city is afhankelijk van een bepaalde leverancier. Denk bijvoorbeeld aan een softwareapplicatie waarover de smart city op een gegeven moment niet meer tevreden is. Hier moet je als smart city vanaf kunnen.
5. Ken de flexibiliteit in de wet
Regelmatig wordt wetgeving als belemmerende factor gezien bij de ontwikkeling of uitvoering van een smartcityproject. Dat is niet altijd terecht. Vaak blijkt er sprake te zijn van een vermeende in plaats van een daadwerkelijke juridische belemmering. Betrek daarom een deskundig jurist bij het project.
6. Gebruik de Experimentenwet
Voor bepaalde smartcityprojecten kan het natuurlijk voorkomen dat wetgeving wel een belemmering vormt. Specifiek voor gemeenten kan er in dat geval toch nog ruimte zijn om het smartcityproject van start te laten gaan. In 2015 heeft het kabinet een wetsvoorstel voor de Experimentenwet gemeenten gedaan. Dit wetsvoorstel biedt gemeenten de mogelijkheid om te experimenteren met het afwijken van wettelijke bepalingen.
Lees het hele artikel in Future City Magazine. Vraag daarvoor eerst uw persoonlijke toegangscode aan.
Sebastiaan Palm en Theo Stockmann zijn beiden gespecialiseerd in intellectueel eigendom, dataprotectie, privacy en ict.
