Wie Noord-Groningen zegt, zegt aardbevingen, krimp en grote lege vlakten. De Groningers boven Stad hebben het de laatste jaren moeilijk gehad. Onbegrepen door Den Haag krijgen ze klap op klap te verwerken. Onherstelbare scheuren in plattelandswoningen, dichtgetimmerde ramen in winkelstraten en hoe gaat het eigenlijk met Blauwestad? Het imago van het voormalig communistisch bolwerk kan wel weer wat positivisme gebruiken en dat is exact wat 5Groningen naar de provincie brengt. De hoop op betere tijden met het snelste mobiele internet van de wereld.
‘Vorig jaar hielden we een open dag met grote partners als KPN, Huawei en TNO in Loppersum. Er reed een zelfrijdend busje, een ambulance met allerlei technische toepassingen en mensen konden zich begeven in een andere wereld met virtual reality-brillen. Wat gaaf dat dit in Loppersum gebeurt, hoorden we overal om ons heen.’ Aan het woord is Peter Rake, programmamanager 5Groningen van de Economic Board Groningen. Hij rolt samen met een consortium (van bovengenoemde partijen en Ericsson, Agentschap Telecom, SURF, Vodafone en onderwijstellingen Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool) testlocaties van het 5G-netwerk uit over de provincie en maakt van Noord-Groningen het testlab voor innovaties die gebaat zijn bij supersnel en complex internet.
Wat merkt die gewone Groninger in Loppersum straks van 5G?
‘In het dagelijks leven weinig. Het is niet zo dat de smartphones in Noord-Groningen overstappen op 5G en dat is ook nergens voor nodig. De proefopstellingen die wij gaan bouwen zijn gericht op business to business-toepassingen. Ook de fysieke neerslag van dat netwerk is trouwens erg beperkt. We werken samen met fabrikanten Huawei en Ericsson voor de levering van antennes die gebruikmaken van 5G. Die antennes komen op verschillende plekken in de provincie te staan, maar in eerste instantie nog alleen bij ons testlab. In de buurt van die antennes zullen heel soms nog kleine minidatacenters komen die nodig zijn bij tijdkritische toepassingen. Als je heel veel data ophaalt met sensoren en die data wil je lokaal gebruiken, dan is het niet efficiënt om die data eerst weer naar een datacenter in de stad te laten gaan. Voor de rest hebben we recentelijk het 5G Lab geopend. Dit is een fysieke plek waar startups, onderzoekers en studenten samenkomen om experimenten te doen op het gebied van 5G.’
Is het reëel dat we straks een vestiging van Huawei kunnen verwachten in Groningen?
‘Wij hebben niet de illusie dat we grote telecompartijen of fabrikanten gaan strikken omdat we testen doen met 5G. Die hebben innovatielabs ergens anders zitten en gaan dat niet verhuizen voor dit initiatief, maar ze zijn wel nauw betrokken bij het gehele proces. Wel verwachten we bedrijven aan te trekken die een belang hebben bij 5G voor de ontwikkeling van hun toepassingen en die specifiek kiezen voor deze proeftuin. De eerste onderneming is trouwens al binnen (zie kader 1).’
‘Wij zijn een open en nationaal innovatielab en we verwelkomen bedrijven uit het hele land om proeven te doen met 5G. We zijn dus niet enkel bereikbaar voor Groningse ondernemers, maar hopen dat we een ondernemersklimaat creëren waarin nieuwe economische activiteiten worden ontplooid en nieuwe banen worden gecreëerd voor de inwoners van Noord-Groningen. Dit betekent niet dat alles toelaten, de pilots die we starten moeten voldoende 5G-uitdagingen bieden en dus niet simpelweg genoeg hebben aan 4G, dan loont het niet.’
Hoe staat het met die belangstelling?
‘Wekelijks zit ik wel met twee partijen rond de tafel die willen praten over de 5G-mogelijkheden. Daar zitten bedrijven tussen die iets doen met speciale camera’s, bedrijven die met VR en AR werken, dronebedrijven, maar ook een verkeersmeubilairspecialist is op bezoek geweest. Stuk voor stuk bedrijven met een hightech-componenten die profijt kunnen hebben van ultrasnel internet. Op dit moment liggen er ook al 25 use cases op de plank en de verwachting is dat dat nog veel meer worden.’
En investeren jullie zelf ook?
‘Het consortium achter 5Groningen investeert niet in bedrijven, maar de Economic Board Groningen (EBG) heeft wel een regeling. De EBG wil de economische groei in Noord-Groningen aanjagen en de werkloosheid structureel terugdringen. Bedrijven die een pilotproject willen starten, kunnen aanspraak maken op maximaal 50.000 euro subsidie. Dat moet wel een innovatie zijn die toekomstbestendig is en opschaalbaar buiten Groningen. Natuurlijk altijd op basis van cofinanciering en met de intentie dat het kan uitgroeien tot een volwaardige onderneming die de Groningse economie kan stimuleren.’
En dan zijn we straks tien jaar verder en is 5G de normaalste zaak van de wereld, is jullie USP dan weg en wat blijft er dan nog over van 5Groningen?
‘5G wordt over een paar jaar uitgerold in Europa. De Europese Unie heeft als ambitie dat in 2020 ten minste één stad per lidstaat de beschikking heeft over een 5G-netwerk. Dan roepen wij altijd, en ook Noord-Groningen! Het is de verwachting dat we nu een koploperspositie opbouwen met bedrijven die innovaties hebben die naadloos aansluiten bij de kansen van 5G. De testen die straks worden gedaan in ons fieldlab, kunnen dan in de rest van Nederland worden gebruikt. 5Groningen is dan het kenniscentrum op het gebied van 5G en dat biedt een grote voorsprong.’
Mobile Care
De eerste vestiger die gevallen is voor de wenkende perspectieven is al binnengehaald. Het Amsterdamse ict-bedrijf MobileCare verliet de hoofdstad voor het vergrijsde Delfzijl. Directeur Patrick Landsman lichtte zijn keuze toe in het Dagblad van het Noorden. ‘De keus voor Noord-Groningen is niet toevallig. De krimp en aardbevingsregio kampt met een sterke vergrijzing en relatief hoge zorgvraag. Bovendien is het net dit jaar aangewezen als één van de wereldwijd drie proefgebieden voor de aanleg van supersnel 5G-internet.’ MobileCare maakt virtuele thuiszorgoplossingen voorzien van sensoren. Het is van belang dat die sensoren gebruikmaken van een betrouwbaar netwerk waarbij verschillende verbindingen kunnen worden gelegd.