Voor de negentiende keer reikten Falco en Stedelijk Interieur vandaag de Falco Award Beste Openbare Ruimte uit tijdens het Landelijk Congres Openbare Ruimte.
Augmented of virtual?
Het zou zomaar een opening kunnen zijn van een persbericht dat ik over tien jaar schrijf over de award voor de beste openbare ruimte. Augmented en virtual reality ontwikkelen zich namelijk in hoog tempo en hebben een effect op de beleving van de openbare ruimte. Augmented reality verandert (de perceptie van) een realiteit die er al is en virtual reality kan een imaginaire realiteit creëren. Met andere woorden, met virtual reality hoef je je huis niet meer uit en kun je de wereld beleven vanuit je slaapkamer, maar dat kan ook een heel andere wereld zijn dan degene die we gewend zijn.
Als je het heel zwart-wit stelt is augmented reality voor planologen een kans en virtual reality een bedreiging. Waarom zou je nog steden inrichten als je de beleving kunt nabootsen vanaf je sofa? Omdat je wilt bewegen, wilt ontmoeten of geuren wilt ruiken misschien? Allemaal wel erg afhankelijk van de beleving die virtual reality uiteindelijk kan bieden. In deze column wil vooral de focus leggen op augmented reality als kans.
Kunstenaars
Augmented reality is namelijk al volop te vinden in ons leven. Kunstenaar Thijs van Vuure transformeerde tijdens het architectuurfestival ZigZagCity ‘het minst natuurlijke stukje van Rotterdam’ in de Ammanstraat in een virtuele natuurbeleving. Van Vuure ontwierp een interactieve projectie die geïntegreerd werd in de architectuur van een verwaarloosde, deels overdekte steeg.
Voorbijgangers die door de steeg liepen, konden kiezen tussen drie verschillende op het plaveisel aangebrachte ‘natuurpaden’. Bij het betreden van bijvoorbeeld het bospad transformeerde het plafond van de steeg in een bosrijke omgeving. Welk pad de voorbijganger kiest, bepaalt hoe zijn omgeving eruit ziet.
Unmediated perception
Nu zijn de toepassingen vaak nog op te roepen via je smartphone of via projecties in de openbare ruimte, maar dat zal veranderen zodra het normaal wordt om met een bril te lopen. De Google Glass maakt een mislukte introductie door, maar is nu bezig aan een opmars, met je bril kun je bepalen wat jij wilt zien. Welke projecties laat je toe?Laat je billboards op maat maken voor jouw behoeften of blokkeer je ze volledig?
Ik denk dat in een geslaagde toepassing augmented reality het technologisch medium zelf zo onzichtbaar mogelijk moet zijn, of een integraal onderdeel van de beleving moet vormen. Als er sprake is van unmediated perception, geloof je dat het echt is wat je ziet en ervaart. En dan kan zo’n openbare ruimte ineens ook de beste openbare ruimte van Nederland worden.
Applicatieontwikkelaars
Ook de hype rondom Pokémon Go vorig jaar is ook een mooi voorbeeld waarbij de openbare ruimte aan waarde wint door de toepassing van augmented reality. De markt bepaalt meer en meer hoe onze openbare ruimte eruit ziet en wordt gebruikt.
Maar als overheid hoef je niet af te wachten en je te laten verrassen welke hype je stad nu weer ontregelt. Je kunt ook je voordeel halen uit augmented reality. Twijfel je over de uitstraling van je openbare ruimte? Wandel over een plein en richt het ter plekke in met Falco-afvalbakken, -bankjes of -fietsenrekken.
Wil je als overheid adequaat inspelen op de veranderingen, dan zal je veel meer de connectie moeten zoeken met kunstenaars, applicatieontwikkelaars en ontwerpers van de openbare ruimte. Bied ze de ruimte om te experimenteren met de openbare ruimte en ga samen de mogelijkheden ontdekken en loop niet vast in het bedenken van regelingen om de digitale wereld in te perken.