Het kabinet zet vol in op het stimuleren van innovatieve ecosystemen, als onderdeel van een groen en strategisch industriebeleid. De regio vormt hierbij een cruciaal schaalniveau, omdat het aansluit bij veel mechanismen achter innovatieprocessen bij bedrijven. Daarnaast werkt het kabinet aan maatregelen om de arbeidsmarktkrapte tegen te gaan.
Op campussen en andere innovatieve werklocaties komen beide opgaven samen. Het zijn dé plekken waar kennis, kunde en kapitaal elkaar kruisen, met belangrijke spin-off naar de regionale arbeidsmarkt en economie. De aanwezigheid van talent is voor bedrijven een belangrijk motief om zich op een campus te willen vestigen, naast voorzieningen en het ecosysteem.
Het is dan ook niet gek dat bijna elke gemeente of regio in Nederland haar eigen innovatieve werklocatie of campus wil hebben. Dat hoeft écht niet altijd een universitaire campus te zijn. Kennis en ondernemerschap zit immers overal!
Tweedaagse studiereis
Na succesvolle edities in 2020 en 2022, organiseren Vakblad BT en TwynstraGudde op woensdag 19 en donderdag 20 april een nieuwe tweedaagse ‘Studiereis innovatieve werklocaties en campussen’. Klik hier voor aanmelden.
De reis gaat door Nederland en België en voert langs:
- Smart Campus Leerpark in Dordrecht, een mbo-campus die bedrijven naar zich toe haalt;
- Open Manufacturing Campus (OMC) in Turnhout, een uit Philips voortgekomen bedrijvencampus met gedeelde (test)faciliteiten die succesvol is in het aantrekken van innovatieve maakbedrijven; de campus heeft de ambitie de meest productieve vierkante kilometer van België te worden;
- Het Eindhovense Brainport Industries Campus (BIC), een duurzaam en innovatief werklandschap voor de hightechmaakindustrie. Hier innoveren en produceren bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen onder één dak;
- De Life Science Campus Pivot Park in Oss, die feitelijk uit een reddingsoperatie ontstond nadat medicijnfabrikant MSD zich gedeeltelijk terugtrok en de provincie Noord-Brabant, gemeente Oss en het ministerie van Economische Zaken MSD-onderzoekers in de gelegenheid stelden nieuwe bedrijven te starten in oude MSD-gebouwen. Inmiddels zijn en worden nieuwe gebouwen toegevoegd aan de campus, die onderdeel uitmaakt van een veel grotere lifescience-cluster, om in de vraag naar nieuwe bedrijfsruimte te kunnen voorzien. Provincie en gemeente staan nu voor de keuze om het campusvastgoed wel of niet te verkopen aan een externe investeerder.
Tijdens de reis, die onder inhoudelijke leiding staat van campusexpert Gregor Heemskerk (partner TwynstraGudde), onderzoeken we wat de leasons learned zijn van de bovengenoemde innovatiehotspots.
Centrale vraag is: hoe ontwikkel je een campus en wat komt daarbij kijken?
Op de campussen werken triplehelixpartners samen: het draait om kennisuitwisseling tussen bedrijven en onderwijsinstellingen, vaak gefaciliteerd door de overheid. Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de campusorganisatie.
Wat doet zo’n campusorganisatie nu precies? En hoe wordt de campusorganisatie gefinancierd?
Aandachtspunt is dat de zeggenschap tussen productie, innovatie en onderwijs in evenwicht moet zijn. Als bedrijven gaan domineren, bestaat het risico dat het kortetermijnbelang gaat prevaleren. Maar als onderzoeks- en onderwijsorganisaties te veel invloed krijgen, dan is het risico dat er te weinig wordt doorgepakt.
Hoe zijn de vier hotspots met die spanning omgegaan?
Het bouwen van een campus vergt een lange adem. Het gaat dus om de kunst om community’s te vormen en te onderhouden, om bedrijven te trekken en om netwerken en ecosystemen te bouwen.
Welke instrumenten kunnen hiervoor worden ingezet? Hebben Dordrecht, Turnhout, Eindhoven en Oss hetzelfde handelingsrepertoire, of handelen zij toch weer net anders?
Programma* dag 1 – woensdag 19 april 2023
08.00 uur
Verzamelen achter station Amersfoort Centraal
10.00 uur
Aankomst op Smart Campus Dordrecht
- Welkom door reisleiders Gregor Heemskerk (partner TwynstraGudde) en Jan Jager (vakblad BT), gevolgd door:
- Voorstelronde deelnemers;
- Korte inhoudelijke introductie op thema door Gregor Heemskerk
SMART CAMPUS LEERPARK (SCALE), DORDRECHT
Smart Campus Leerpark (SCALE) in Dordrecht is een mbo-campus die steeds meer bedrijven naar zich toe haalt en doorgroeit in de richting van een leer- en innovatiepark met ruimte voor bedrijven. Focus ligt daarbij op de maritieme sector die in de Drechtsteden groot is. Belangrijke onderdelen van de campus zijn de duurzaamheidsfabriek en de maakfabriek: twee werk- en experimenteeromgevingen waarin bedrijven én studenten samenwerken aan nieuwe innovaties. Smart Campus Leerpark heeft de interesse gewekt van de vastgoedsector, dat er medio 2023 het eerste gecombineerde bedrijfs-onderwijshuisvesting oplevert. Smart Campus Leerpark beoogt méér dan alleen een fysieke campus te zijn, maar wil de spil zijn in een regionaal innovatie, opleidings- en bedrijvennetwerk in de Maritieme Sector. Inmiddels zijn al een aantal prominente bedrijven uit de regio aangehaakt.
11.15 uur
Welkom door Marijn Wegman, projectmanager bij de gemeente Dordrecht en Daan Wortel, innovatiemanager bij ROC Da Vinci College en managing director van de Duurzaamheidsfabriek, en introductie over:
- Oorsprong Smart Campus Leerpark als Leerpark Dordrecht;
- Doorontwikkeling tot gecombineerde onderwijs- en bedrijvencampus SCALE;
- Eigendom, exploitatie, werking campusorganisatie een programma’s;
- De verschillende campusonderdelen waaronder het 5G-lab
11.45 uur
Introductie door business developer (naam volgt), over:
- Méér dan een fysieke campus: Smart Campus Dordrecht als aanjager van een regionaal opleidings- en bedrijvennetwerk;
- Business development en innovatie;
- Samenwerking met de overheid
12.15 uur
Rondleiding over de campus, met onder meer:
- Duurzaamheidsfabriek (DZHF) en Maakfabriek;
- Meet & greet met huurders
12.30 uur
Lunch
15.00 uur
Aankomst bij Open Manufacturing Campus (OMC), Turnhout
OPEN MANUFACTURING CAMPUS (OMC)
OMC is een uit Philips/Signify voortgekomen bedrijvencampus met gedeelde (test)faciliteiten die succesvol is in het aantrekken van innovatieve maakbedrijven; de private campus heeft de ambitie de meest productieve vierkante kilometer van België te worden. Business development manager Jan Michiels van de campus, afkomstig van Signify, noemt OMC ook een proactieve reconversie van een industriële site. De nieuwe maakbedrijven op de campus tellen samen ongeveer 400 medewerkers, nét zo veel medewerkers als Signify nog op OMC heeft rondlopen. Signify zal naar verwachting haar productie verder afschalen in Turnhout, waarmee ruimte vrijkomt voor nieuwe bedrijven die gebruik maken van de faciliteiten en kennisbasis die Signify achterlaat en dat verder wordt uitgebouwd, waarbij mede geleund wordt op Europese fondsen. OMC werkt samen met Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven en Flanders Make, een strategisch onderzoekscentrum voor de maakindustrie dat verbonden is aan 5 Vlaamse Universiteiten en support verleent aan bedrijven in de maakindustrie.
Meer info: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20221025_93103352
15.15 uur
Welkom door OMC-business development manager Jan Michiels, en introductie over:
- Oorsprong van de campus;
- Eigendom/vastgoedconcept;
- Organisatie/financiering;
- Operations development;
- Business development;
- Partnerships/samenwerking
16.15 uur
Rondleiding langs:
- Laserlabo en 3D-printfarm
- Huurders Ergotrics (ontmoeting met CEO Inge Bruynooghe) en Sadechaf Curing & Adhesives (ontmoering met vmg managing director Jos De Groote)
17.15 uur
Afsluiting en gelegenheid tot vragen
17.30 uur
Vertrek per bus en vervolgens diner
Programma* dag 2 – donderdag 20 april 2023
08.30 uur
Verzamelen in lobby hotel en vertrek per bus naar Brainport Industries Campus, Eindhoven
BRAINPORT INDUSTRIES CAMPUIS (BIC)
Het Eindhovense Brainport Industries Campus (BIC) is een duurzaam en innovatief werklandschap voor de hightechmaakindustrie. Hier innoveren en produceren bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen onder één dak. BIC presenteert zich wel als de ‘fabriek van de toekomst’. BIC is een initiatief van Provincie Noord-Brabant, Gemeente Eindhoven, Brainport Industries, VOF BIC, SDK Vastgoed en KMWE vanuit het netwerk van 1e, 2 e en 3 e toeleveranciers in de hightechmaakindustrie, waarin de gehele supply chain is vertegenwoordigd.
BIC 1 is ontwikkeld door SDK Vastgoed, een dochterbedrijf van VolkerWessels. SDK verkocht de grond en het gebouw twee jaar geleden aan de Engelse investeerder Capreon. SDK Vastgoed en Maja Investments blijven samen BIC 1 beheren én de volgende fasen ontwikkelen. Grote huurders zijn ASML, Meta, en high tech-toeleveranciers zoals KMWE, Anteryon, onderwijsinstellingen zoals Summa College, Fontys en Avants en diverse softwarebedrijven zoals Siemens die ook gemeenschappelijke voorzieningen delen. De totale oppervlakte van BIC is 200 hectare waarvan 65 hectare bebouwd worden.
09.45 uur
Welkom door Erik Veurink, campusdirecteur, en introductie over:
- Ontstaansgeschiedenis van BIC
- Rolverdeling tussen publieke en private partners;
- Eigendomsconstructie en verhuurprotocol;
- Campusorganisatie en community management;
- Samenwerking met onderwijsinstellingen
10.30 uur
Introductie door Edwin van der Weele, project manager Factory of the Future Experience Centre, over:
- De rol van het Brainport Industries-netwerk bij de totstandkoming de campus en het innovatielab Factory of the Future;
- Samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen;
- Factory of the future als concept voor datagedreven innovatie
11.00 uur
Introductie door (naam volgt), lector van een van de aangesloten onderwijsinstellingen, over:
- Redenen voor de onderwijsstelling om ‘intern’ te gaan bij BIC;
- Samenwerking met bedrijven en innovatieprogramma’s
11.30 uur
Rondleiding over de campus, langs onder meer:
- Shared facilities;
- Onderwijsfaciliteiten;
- Factory of the future experience centre en andere labs
12.00 uur
Lunch op de campus
13.00 uur
Vertrek per bus naar Pivot Park, Oss
LIFE SCIENCE CAMPUS PIVOT PARK
Life Science Campus Pivot Park komt feitelijk voort uit een reddingsoperatie nadat medicijnfabrikant MSD zich gedeeltelijk terugtrok en de provincie Noord-Brabant, Gemeente Oss en het ministerie van Economische Zaken MSD-onderzoekers in de gelegenheid stelden nieuwe bedrijven te starten in oude MSD-gebouwen. Het vastgoed is in handen van een publieke beheer-bv met de provincie Noord-Brabant en de gemeente Oss als aandeelhouders. Vanwege de grote vraag naar nieuwe lab-, productie- en ander bedrijfsruimte zijn en worden nieuwe gebouwen toegevoegd aan de campus, die onderdeel uitmaakt van het indrukwekkende Osse lifesciencecluster, hét hart van de Nederlandse medicijnontwikkeling-industrie. Aanvankelijk werkten provincie en gemeente toe naar een exit-strategie omdat vastgoedexploitatie geen primaire taak is van de overheid. Vanwege de investeringen in nieuwe gebouwen is het besluit over eventuele verkoop vooruitgeschoven. De vraag of het campusvastgoed van de hand moet worden gedaan en onder welke voorwaarden, heeft een extra lading gekregen door de verkoop van High Tech Campus aan een Singaporees staatsfonds en discussie over strategische autonomie.
14.15 uur
Welkom door wethouder Frank den Brok, wethouder economie & financiën, en introductie over:
- Ontstaansgeschiedenis van Pivot Park;
- Dubbele betrokkenheid gemeente, als aandeelhouder en vanuit economisch belang
- Aansluitend introductie van Provincie Noord-Brabant (naam volgt) over:
- Eigendomsconstructie;
- Rolverdeling tussen aandeelhouders en campusorganisatie, Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM);
- Verkenning toekomstige vastgoedeigendom- en beheerconstructie dienend aan het doel van campus
14.45 uur
Introductie door campus-directeur Brigitte Drees, over:
- Vastgoedbeheerorganisatie, exploitatie en verhuurprotocol;
- Ontwikkeling van een verzameling gebouwen naar een campus;
- Business development & innovatieprogramma;
- De campusorganisatie;
- Incubatorprogramma
15.10 uur
Introductie door de BOM (naam volgt), over:
- Betrokkenheid BOM bij ontwikkeling campus;
- Investeringsprogramma en begeleiding ondernemers;
- Samenwerking met het bredere lifescience-cluster in Oss, nationaal (PharmaNL) en over de grens
15.30 uur
Rondleiding over de campus, langs:
- Shared facilities;
- Enkele bedrijven op de campus
16.30 uur
Afsluitende borrel
17.30 uur
Bus terug naar Amersfoort, aankoms circa 19.15 uur
(tussenstop op NS-station Oss)
*Wijzigingen voorbehouden
Facts & Figures
- 2-daagse campusreis
- 19 & 20 april 2023
- Compleet verzorgd inclusief maaltijden, consumpties, overnachting, mogelijke entreegelden, vervoer en reisbegeleiding
- Kosten: € 1450,00 (ex. btw)
- Aanmelden, klik hier
- Organisatiel BT, TwynstraGudde, SKBN
